Чувашско-русский словарь (1982)

аванлаттар

понуд. от аванлат

авăнтар

1.
понуд. от авăн III.

авăрлаттар

понуд. от авăрла

авăрттар

1.
понуд. от авăрт

авăстар

I.

1.
понуд. от авăс I.

авăттар

понуд. от авăт

авраттар

понуд. от авра

автар

понуд. от ав I.

айкаштар

понуд. от айкаш

айлантар

понуд. от айлан

айлаттар

понуд. от айлат

актар

понуд. от ак

аллаттар

понуд. от алла

алхастар

1.
понуд. от алхас II.

ансăрлаттар

понуд. от ансăрлат

аппалантар

понуд. от аппалан

араслантар

понуд. от араслан

аркаттар

понуд. от аркат

арлаттар

понуд. от арла

асăнтар

1.
понуд. от асăн

асăхтар

1.
понуд. от асăх II.

аскăнлантар

понуд. от аскăнлан

аташтар

1.
понуд. от аташ II.

ахăлтаттар

понуд. от ахăлтат

ахăраштар

понуд. от. ахăраш

ахăрт

понуд. от ахăр

ахлаттар

понуд. от ахлат

ачашлаттар

понуд. от ачашла

ашăклаттар

понуд. от ашăкла

ашкăнтар

1.
понуд. от ашкăн

аштар

I.
понуд. от аш II.

вайкалантар

понуд. от вайкалан

валеçтер

понуд. от валеç

варалантар

понуд. от варалан

варалаттар

понуд. от варала

ваттар

1.
понуд. от ват III. 2.

вашкăрттар

понуд. от вашкăрт

вăйкăнтар

1.
понуд. от вăйкăн II.

вăйлаттар

I.
понуд. от вăйлат

вăрăмлаттар

понуд. от вăрăмлат

вăрлаттар

I.
понуд. от вăрла

вăрçтар

1.
понуд. от вăрç

вăсилеттер

1.
понуд. от вăсилет

вăслаттар

1.
понуд. от вăслат

вĕлерттер

понуд. от вĕлер 1, 2.

вĕренлеттер

понуд. от вĕренле

вĕренттер

понуд. от вĕрент

вĕреттер

понуд. от вĕрет

вĕрилентер

1.
понуд. от вĕрилен 1.

вĕрилеттер

понуд. от вĕриле
понуд. от вĕрилет

вĕртер

I.

1.
понуд. от вĕр I.

вĕртер

II.
понуд. от вĕр II.

вĕçерттер

понуд. от вĕçер
понуд. от вĕçерт

вĕçкĕнлентер

1.
понуд. от вĕçкĕнлен

вĕçлеттер

понуд. от вĕçле

вĕçтер

1.
понуд. от вĕç II. 1.

вĕтĕнтер

1.
понуд. от вĕтĕн

вĕттер

понуд. от вĕт II.

вилтер

понуд. от вил II. 1.

виркĕнтер

1.
понуд. от виркĕн

виçтер

понуд. от виç

витĕнтер

1.
понуд. от витĕн I. 1.

витлеттер

понуд. от витле

витлештер

понуд. от витлеш

виттер

понуд. от вит
тимĕр виттернĕ çурт — дом под железной крышей

вулаттар

понуд. от вула
асанне вăл çырăва мана та вулаттарчĕ — бабушка дала почитать это письмо и мне

выляттар

I. понуд. от выля

выляттар

II. понуд. от вылят

вырттар

1.
понуд. от вырт
хире пушă вырттар — оставить поле незасеянным

выçăхтар

понуд. от выçăх

выçтар

1.
понуд. от выç II.
выçтарса вĕлер — уморить голодом

ейĕлтер

понуд. от ейĕл

ейкелентер

понуд. от ейкелен

епрет

понуд. от епре 3.

ертер

понуд. от ер

ерттер

понуд. от ерт

илемлеттер

понуд. от илемлет

илтер

1.
понуд. от ил

илтĕнтер

понуд. от илтĕн

илттер

понуд. от илт

ирттер

I.

1.
понуд. от ирт I.

ислеттер

понуд. от ислет

итлеттер

понуд. от итле
вăл хăйне итлеттерме пултарать — он может заставить его слушаться

иштер

I. понуд. от иш I.

иштер

II. понуд. от иш II.

йăвалантар

3.
понуд. от йăвалан 5.

йăвалаттар

1.
понуд. от йăвала

йăкăлтаттар

1.
понуд. от йăкăлтат

йăкăртаттар

1.
понуд. от йăкăртат

йăлăнтар

I.

1.
понуд. от йăлăн I.
вăл нумай йăлăнтарса тăмарĕ — он не заставил долго себя упрашивать

йăлкăштар

1.
понуд. от йăлкăш

йăллаттар

понуд. от йăлла

йăлтăртаттар

1.
понуд. от йăлтăртат

йăлтлаттар

понуд. от йăлтлат

йăнлаттар

понуд. от йăнла и йăнлат

йăпаттар

понуд. от йăпат

йăпăлтаттар

1.
понуд. от йăпăлтат

йăпăртаттар

1.
понуд. от йăпăртат

йăпшăнтар

понуд. от йăпшăн

йăрăлтаттар

1.
понуд. от йăрăлтат 2.

йăрккаттар

понуд. от йăркка

йăрлаттар

1.
понуд. от йăрлат 2.

йăслаттар

понуд. от йăсла

йăтăнтар

1.
понуд. от йăтăн

йăтăрлантар

понуд. от йăтăрлан

йăттар

понуд. от йăт
йăттарса яр — помочь поднять тяжесть

йăхтар

понуд. от йăх III.

йăшăлтаттар

понуд. от йăшăлтат

йăштар

1.
понуд. от йăш I.

йĕвенлеттер

понуд. от йĕвенле
лаша йĕвенлеттермест — лошадь не дает себя взнуздать

йĕпеттер

понуд. от йĕпет

йĕркелеттер

понуд. от йĕркеле

йĕрлеттер

понуд. от йĕрле

йӳçĕттер

понуд. от йӳçĕт

йынăштар

понуд. от йынăш

йыхăрттар

понуд. от йыхăр

йышăнтар

понуд. от йышăн

кавсăлтар

понуд. от кавсăл

кайтар

1.
понуд. от кай II.

какăрăлтар

понуд. от какăрăл

какăрттар

I.

понуд. от какăр III.
и
понуд. от какăрт I.

какăрттар

II.
понуд. от какăрт II.

калаçтар

понуд. от калаç

калăплаттар

понуд. от калăпла

калтăртаттар

1.
понуд. от калтăртат

канашлаттар

понуд. от канашла

кансĕрлеттер

понуд. от кансĕрле

капанлаттар

понуд. от капанла

капăрлаттар

1.
понуд. от капăрла

2.
понуд. от капăрлат

капăртаттар

1.
понуд. от капăртат

капăштат

капăштаттар —

1.
понуд. от капăштат

2.
то же, что капăштат

каплантар

1.
понуд. от каплан

карлаттар

1.
понуд. от карлат

кармаклаттар

понуд. от кармакла

кармаштар

понуд. от кармаш

картар

понуд. от кар II.

картлаттар

1.
понуд. от картла

карттар

понуд. от карт IV.

касăхтар

понуд. от касăх

касмăклаттар

понуд. от касмăкла

кастар

1.
понуд. от кас 1—7, 9, 13, 17—19

каçарттар

1.
понуд. от каçар

каçăрăлтар

понуд. от каçăрăл

каçăрттар

понуд. от каçăрт

каçăхтар

понуд. от каçăх 1.—3.

каçтар

понуд. от каç 1, 2.

катăлтар

понуд. от катăл 2.

катерттер

понуд. от катер и катерт

кахаллантар

1.
понуд. от кахаллан

кăкарттар

понуд. от кăкар

кăклаттар

понуд. от кăкла

кăларттар

1.
понуд. от кăлар 1—17, 20—25.

кăпăклантар

понуд. от кăпăклан

кăпăклаттар

понуд. от кăпăкла

кăпăшкалаттар

понуд. от кăпăшкала

кăпкалаттар

понуд. от кăпкалат

кăрăслаттар

1.
понуд. от кăрăслат

кăртлаттар

1.
понуд. от кăртлат 1, 2

кăтарттар

понуд. от кăтарт 1—4.

кăшкăрт

1.
понуд. от кăшкăр 1.

кăшкăрттар

понуд. от кăшкăр 1.
понуд. от кăшкăрт

кăшлаттар

понуд. от кăшла 1, 2

кĕвĕлеттер

понуд. от кĕвĕле

кĕпĕртеттер

1.
понуд. от кĕпĕртет

кĕрештер

понуд. от кĕреш II.

кĕрĕштер

понуд. от кĕрĕш

кĕрлеттер

1.
понуд. от кĕрле

кĕскеттер

понуд. от кĕскет

кивелтер

понуд. от кивел

киветтер

понуд. от кивет

килĕштер

1.
понуд. от килĕш

килтер

понуд. от кил II.

кимĕттер

понуд. от кимĕт

кирĕклентер

понуд. от кирĕклен

кисреттер

понуд. от кисрет

кукăрттар

понуд. от кукăрт

куклентер

понуд. от куклен

кумтар

понуд. от кум II.

купалаттар

понуд. от купала

кустар

1.
понуд. от кус

куçарттар

понуд. от куçар

куçтар

понуд. от куç II.

кушăркаттар

понуд. от кушăрка

кӳлтер

понуд. от кӳл

кӳпкеттер

понуд. от кӳпке

кӳптер

1.
понуд. от кӳп II.

лайăхлаттар

понуд. от лайăхлат

лакăртаттар

1.
понуд. от лакăртат 3—5.

лактар

понуд. от лак II.

лапаткалаттар

понуд. от лапаткала

лапăртаттар

1.
понуд. от лапăрта и лапăртат

лапсăртаттар

1.
понуд. от лапсăртат

лапчăттар

понуд. от лапчăт

лартлаттар

1.
понуд. от лартлат

ларттар

понуд. от ларт
кантăк ларттар — застеклить окна (пригласив стекольщика)
шăл ларттар — вставить зубы (у зубного врача)
хăвна ан ларттар — не дай себя обмануть

лачкаттар

понуд. от лачка

лаштăртаттар

1.
понуд. от лаштăртат

лăкаттар

понуд. от лăка

лăнчăртаттар

1.
понуд. от лăнчăртат

лăпăртаттар

1.
понуд. от лăпăртат

лăпкаттар

понуд. от лăпка

лăпчăнтар

понуд. от лăпчăн

лăркаттар

понуд. от лăрка

лăскаттар

понуд. от лăска II.

лăхлаттар

1.
понуд. от лăхлат

леçтер

понуд. от леç

лутăркаттар

понуд. от лутăрка

майлаттар

понуд. от майла

макăрт

понуд. от макăр 1.
ачуна ан макăрт — не давай ребенку плакать
Куçран пăхса макăртать. (Сухан). — загадка Глядя в глаза, заставляет плакать. (Лук).

манăçтар

понуд. от манăç II.

мантар

понуд. от ман II.

мăкаттар

понуд. от мăкат

мăкăлтаттар

II.
понуд. от мăкăлта

мăкăрăлтар

понуд. от мăкăрăл

мăкăртаттар

понуд. от мăкăртат

мăкăрттар

понуд. от мăкăрт

мăклантар

понуд. от мăклан

мăклаттар

понуд. от мăкла II.

мăнлантар

понуд. от мăнлан

мăшкăллаттар

понуд. от мăшкалла
эпĕ никама та хамран мăшкăллаттармăп — я никому не позволю издеваться надо мной

мекĕрлентер

1.
понуд. от мекĕрлен

мĕкĕрттер

1.
понуд. от мĕкĕр

мĕскĕнлентер

понуд. от мĕскĕнлен

мухтантар

понуд. от мухтан
ытла ан мухтантар ăна — не давай ему слишком возноситься

мухтаттар

понуд. от мухта

нартлаттар

1.
понуд. от нартлат

нăйăлтаттар

1.
понуд. от нăйăлтат

нăйкăштар

I.  
понуд. от нăйкăш II.

нăйлаттар

I.
понуд. от нăйла и нăйлат

нăшăклаттар

понуд. от нăшăкла и нăшăклат

пайлаттар

понуд. от пайла

палăрттар

понуд. от палăрт

палкаттар

понуд. от палка I.

паллаттар

понуд. от палла
вăл хăйне паллаттарасшăн мар — он не хочет, чтобы его узнали, он хочет остаться неузнанным

парăмлантар

понуд. от парăмлан

пашкат

1.
понуд. от пашка

пашкаттар

понуд. от пашка

пăлхантар

1.
понуд. от пăлхан

пăрахăçлаттар

понуд. от пăрахăçла

пăрахтар

1.
понуд. от пăрах II.

пăркалантар

понуд. от пăркалан

пăсарттар

понуд. от пăсар

пăстар

понуд. от пăс II.
йĕркене пăстармастăп — я не позволю нарушать порядок

пăтăртаттар

1.
понуд. от пăтăртат

пăхтар

понуд. от пăх II. 1 —12.
куçран пăхтар — держать в повиновении, в зависимости

перĕнтер

1.
понуд. от перĕн

пертер

понуд. от пер

пехлеттер

1.
понуд. от пехле

пĕркентер

1.
понуд. от пĕркен

пĕрпеклеттер

понуд. от пĕрпекле
понуд. от пĕрпеклет

пĕçерттер

понуд. от пĕçер

пĕтерттер

понуд. от пĕтер

пĕтĕрттер

понуд. от пĕтĕр I.

пĕчĕклеттер

понуд. от пĕчĕклет

пĕшкĕнтер

1.
понуд. от пĕшкĕн

пиелеттер

понуд. от пиеле
ача тапкаланать, пиелеттермест — ребенок брыкается, не дает запеленать себя

пикентер

понуд. от пикен

питĕрттер

понуд. от питĕр

пичетлеттер

понуд. от пичетле

пулăштар

понуд. от пулăш II.

пултар

I.

1.
понуд. от пул 2—5, 12—14.

пураттар

понуд. от пура II.

пурăнтар

понуд. от пурăн

пурнăçлаттар

понуд. от пурнăçла

пусмăрлаттар

понуд. от пусмăрла 1.

пустар

I.
понуд. от пус III.
алă пустар — дать на подпись кому-л.
çăматă пустар — заказать свалять валенки

пустар

II.
понуд. от пус IV.
сысна пустар — пригласить кого-л. заколоть свинью

пуçăнтар

понуд. от пуçăн II.

пуçлаттар

понуд. от пуçла

пуçтарттар

понуд. от пуçтар

пуçтахлантар

понуд. от пуçтахлан

пушаттар

понуд. от пушат

пӳклеттер

понуд. от пӳкле III.

пӳлтер

понуд. от пӳл

пыйтăлантар

понуд. от пыйтăлан

пыллантар

1.
понуд. от пыллан

пыртар

понуд. от пыр II.

пысăклантар

понуд. от пысăклан

пысăклаттар

понуд. от пысăклат

регистрацилеттер

понуд. от регистрациле

савалаттар

понуд. от савала

савăнтар

понуд.

савтар

понуд. от сав
вăйпа савтарма çук — насильно мил не будешь (букв. не заставишь полюбить)

салантар

понуд. от салан

салаттар

понуд. от салат IV.

салттар

понуд. от салт

сапăнтар

понуд. от сапăн

саплаттар

понуд. от сапла

саптар

понуд. от сап II.

сараттар

понуд. от сарат

сарăлтар

понуд. от сарăл

саркалантар

понуд. от саркалан

сартар

понуд. от сар
урай сартар — настлать полы (наняв людей)

сахăрлантар

понуд. от сахăрлан
варение ан сахăрлантар — не допускать засахаривания варенья

сăвăлаттар

понуд. от сăвăла

сăвăрттар

понуд. от сăвăр II.

сăмахлаттар

понуд. от сăмахла
вăл хăй çинчен нумай сăмахлаттарчĕ — он заставил много говорить о себе

сăмсалантар

понуд. от сăмсалан

сăнаттар

понуд. от сăна

сăптăрттар

понуд. от сăптăр

сăрлаттар

I.
понуд. от сăрла
пӳрт тăррине сăрлаттар — покрасить крышу дома (наняв кого-л.)

сăтăрттар

1.
понуд. от сăтăр II.

сăхăнтар

понуд. от сăхăн

сăхсăхтар

понуд. от сăхсăх

сăхтар

понуд. от сăх III.

сĕлттер

понуд. от сĕлт

сĕмлентер

понуд. от сĕмлен II.

сĕнтер

1.
понуд. от сĕн

сĕрлеттер

понуд. от сĕрле

сĕртер

I. понуд. от сĕр I.

сĕртер

II. понуд. от сĕр II.

сĕртер

III. понуд. от сĕр III.
кунта пулă сĕртермеççĕ — здесь не разрешается ловить рыбу бреднем

сĕртĕнтер

понуд. от сĕртĕн

сĕтĕрттер

1.
понуд. от сĕтĕр

сивĕнтер

1.
понуд. от сивĕн

сивĕттер

понуд. от сивĕт

сивлеттер

понуд. от сивле II.

сиктер

1.
понуд. от сик

сиплеттер

понуд. от сипле

сирпĕттер

понуд. от сирпĕт

сортлаттар

понуд. от сортла

суйлаттар

понуд. от суйла

сулăнтар

1.
понуд. от сулăн

сулкалантар

понуд. от сулкалан

суллантар

1.
понуд. от суллан

суллаттар

понуд. от сулла

сунтар

понуд. от сун

супăньлеттер

понуд. от супăньле

суртар

понуд. от сур

сутар

1.
понуд. от су
вăл хăйне сума сутарчĕ — он заставил уважать себя

сутар

II.
понуд. от су II.
ĕне сутармасть — корова не дает доить

сутлаштар

понуд. от сутлаш

суттар

понуд. от сут III.
пӳрте суттармастăп — я не разрешу продавать дом

сухалаттар

понуд. от сухала

сӳнтерттер

понуд. от сӳнтер

сӳрелеттер

понуд. от сӳреле

сӳслентер

1.
понуд. от сӳслен

сӳслеттер

понуд. от сӳсле
понуд. от сӳслет

сӳтер

понуд. от сӳ

сӳттер

понуд. от сӳт

сывлаттар

1.
понуд. от сывла

сывпуллаштар

понуд. от сывпуллаш

сыптар

I.

1.
понуд. от сып

сыптар

II.
понуд. от сып II.

сырăнтар

I.
понуд. от сырăн

сырăнтар

II.

1.
понуд. от сырăн II.

сыртар

понуд. от сыр III.

сыхлантар

понуд. от сыхлан

тавăрттар

1.
понуд. от тавăр

тавçăрттар

понуд. от тавçăр

таканлаттар

1.
понуд. от таканла I.

таккаттар

понуд. от такка

талпăнтар

1.
понуд. от талпăн

талтлаттар

1.
понуд. от талтлат

танкăштар

1.
понуд. от танкăш

тапалантар

понуд. от тапалан

тапаçлантар

понуд. от тапаçлан

тапăнтар

понуд. от тапăн

тапăçтар

понуд. от тапаç II.

тапкалантар

понуд. от тапкалан

тапрантар

1.
понуд. от тапран

тапраттар

понуд. от тапрат

таптар

1.
понуд. от тап I. 1.

таптаттар

1.
понуд. от тапта
понуд. от таптат

тарăнлаттар

понуд. от тарăнлат

тасаттар

понуд. от тасат тасату чистка, мытье, уборка

таттар

понуд. от тат

ташлат

1.
понуд. от ташла 4.

ташлаттар

1.
понуд. от ташла 1.—3.

тăварлаттар

понуд. от тăварла

тăвăнтар

1.
понуд. от тăвăн 1.—3.

тăкаклаттар

понуд. от тăкакла

тăкăнтар

понуд. от тăкăн

тăккалантар

понуд. от тăккалан

тăктар

понуд. от тăк I.

тăллаттар

понуд. от тăлла

тăрăхлаттар

понуд. от тăрăхла
эпĕ вĕсене хамран тăрăхлаттармăп! — я не позволю им насмехаться надо мной

тăрлаттар

II.
понуд. от тăрла 1.

тăрмаштар

понуд. от тăрмаш

тăстар

1.
понуд. от тăс

тăхланлаттар

понуд. от тăхланла

тăхтаттар

понуд. от тăхта
вăл ялан тăхтаттарать — он всегда заставляет ждать себя

тĕкĕштер

1.
понуд. от тĕкĕш

тĕктер

1.
понуд. от тĕк III.

тĕлкĕштер

1.
понуд. от тĕлкĕш

тĕллеттер

понуд. от тĕлле

тĕплеттер

1.
понуд. от тĕпле

тĕпчеттер

понуд. от тĕпче

тĕревлеттер

понуд. от тĕревле

тĕреклеттер

понуд. от тĕрекле
понуд. от тĕреклет

тĕрĕслеттер

I.
понуд. от тĕрĕсле
понуд. от тĕрĕслет

тĕркĕштер

понуд. от тĕркĕш II.

тĕрлеттер

1.
понуд. от тĕрле I.

тĕрткелештер

понуд. от тĕрткелеш

тĕрттер

1.
понуд. от тĕрт I.

тĕрттер

2.
понуд. от тĕрт II.

тĕшĕлеттер

понуд. от тĕшĕле

тĕшĕрттер

понуд. от тĕшĕр

тĕшлеттер

понуд. от тĕшле

тиверттер

понуд. от тиверт

тивтер

понуд. от тив

тиеттер

понуд. от тие

тикĕслеттер

понуд. от тикĕсле
понуд. от тикĕслет

тилмĕрттер

понуд. от тилмĕр

тимĕрлеттер

понуд. от тимĕрле

тимлеттер

понуд. от тимле

типĕнтер

понуд. от типĕн

типĕттер

понуд. от типĕт

типшĕрт

понуд. от типшĕр

тирĕнтер

1.
понуд. от тирĕн

тиркеттер

понуд. от тирке

тиркештер

1.
понуд. от тиркеш

тирпейлеттер

понуд. от тирпейле

тиртер

понуд. от тир III.

тукунлаттар

понуд. от тукунла

тулаттар

1.
понуд. от тула

туллаттар

понуд. от туллат

тултарттар

понуд. от тултар

тулттар

понуд. от тулт

тулхăрт

понуд. о тулхăр

тумлаттар

понуд. от тумла
понуд. от тумлат

тупăштар

понуд. от тупăш II.

туптар

понуд. от туп

туптаттар

понуд. от тупта

турăхлантар

понуд. от турăхлан

туртăнтар

понуд. от туртăн

турткалантар

понуд. от турткалан

турттар

III.

1.
понуд. от турт 1.—3, 7, 8.

турттарттар

понуд. от турттар

тусанлаттар

понуд. от тусанла
поунд. от тусанлат

тутар

I.

1.
понуд. от ту

тутарттар

понуд. от тутар I.

тутлăлаттар

понуд. от тутлăла

тухаттар

понуд. от тухат

туялаттар

понуд. от туяла

туянтар

1.
понуд. от туян

тӳлеттер

понуд. от тӳле
штраф тӳлеттер — взыскать штраф, штрафовать

тӳмелентер

понуд. от тӳмелен

тӳнтерттер

понуд. от тӳнтер II.

тӳпелеттер

понуд. от тӳпеле

тӳремлеттер

понуд. от тӳремлет

тӳрлентер

понуд. от тӳрлен

тӳстер

понуд. от тӳс II.

тӳтер

понуд. от тӳ

тыллаттар

понуд. от тылла

тытăнтар

1.
понуд. тытăн

тытăçтар

понуд. от тытăç

тыттар

1.
понуд. от тыт
тупа тыттар — привести к присяге
Лаша вĕçерĕнет — тыттарать, сăмах вĕçерĕнет — тыттармасть. — посл. Лошадь вырвется из рук — даст себя изловить, слово вырвется из уст — не даст себя поймать. (соотв. Слово — не воробей, вылетит — не поймаешь).

уйăрттар

понуд. от уйăр

уйрăлтар

понуд. от уйрăл

улаттар

1.
понуд. от ула

улăхтар

1.
понуд. от улăх

улăштарттар

понуд. от улăштар

улталаттар

понуд. от ултала
эпĕ хама улталаттармастăп — я не дам себя обмануть

упалентер

понуд. от упален

урăхлаттар

понуд. от урăхлат

урмăштар

понуд. от урмăш

уртăнтар

1.
понуд. от уртăн

усраттар

понуд. от усра

устар

понуд. от ус

уçăлтар

1.
понуд. от уçăл

уçлаттар

понуд. от уçла

уçтар

понуд. от уç

утăмлаттар

понуд. от утăмла

уттар

1.
понуд. от ут

утюглаттар

понуд. от утюгла

ухлаттар

1.
понуд. от ухлат

ухтар

II.
понуд. от ух I.

ухтар

III.
понуд. от ух II.

ухтарттар

понуд. от ухтар

уяттар

понуд. от уя

хайăрттар

1.
понуд. от хайăр

хапсăнтар

понуд. от хапсăн

хатĕрлентер

понуд. от хатĕрлен

хатĕрлеттер

понуд. от хатĕрле

хашкаттар

понуд. от хашка

хăвалаттар

понуд. от хăвала

хăварттар

понуд. от хăвар

хăйпăттар

понуд. от хăйпăт

хăйраттар

понуд. от хăйра II.

хăмлаттар

I.
понуд. от хăмла II.

хăмлаттар

II.

1.
понуд. от хăмлат

хăпарттар

понуд. от хăпарт

хăптар

понуд. от хăп

хăраттар

понуд. от хăрат

хăрăмлаттар

понуд. от хăрăмла

хăтарттар

понуд. от хăтар

хăтăрттар

понуд. от хăтăр II.

хăтлантар

понуд. от хăтлан

хĕвĕнтер

понуд. от хĕвĕн

хĕвĕштер

понуд. от хĕвĕш

хĕнеттер

понуд. от хĕне
ачана хĕнеттерместĕп! — я не позволю бить ребенка!

хĕреттер

понуд. от хĕрет

хĕртер

понуд. от хĕр II.

хĕртĕнтер

1.
понуд. от хĕртĕн

хĕрттер

понуд. от хĕрт

хĕрхентер

понуд. от хĕрхен

хĕсĕнтер

понуд. от хĕсĕн

хĕстерттер

понуд. от хĕстер

хĕтĕхлеттер

понуд. от хĕтĕхле

хирĕлтер

1.
понуд. от хирĕл

хирĕнтер

1.
понуд. от хирĕн

хисеплеттер

понуд. от хисепле

хитрелеттер

понуд. от хитрелет

хунаттар

понуд. от хуна

хупăнтар

понуд. от хупăн

хуплантар

1.
понуд. от хуплан

хуптар

понуд. от хуп II.

хураттар

понуд. от хурат

хуртар

понуд. от хур IV.

хуртлантар

понуд. от хуртлан

хусăклаттар

понуд. от хусăкла

хуçалантар

понуд. от хуçалан
эпĕ сана хам килте хуçалантармăп! — я не позволю тебе хозяйничать в моем доме!

хуçкалантар

1.
понуд. от хуçкалан

хутлаттар

I.
понуд. от хутла II.

хутлаттар

II.
понуд. от хутлат

хуттар

понуд. от хут VI.

хуштар

I.
понуд. от хуш II.

хуштар

II.
понуд. от хуш III.

хӳтĕлеттер

понуд. от хӳтĕле

хывтар

понуд. от хыв

хыпкалантар

понуд. от хыпкалан

хырăнтар

понуд. от хырăн

хыртар

понуд. от хыр II.

хыçтар

понуд. от хыç II.

хытарттар

понуд. от хытар

чавалантар

понуд. от чавалан

чавалаттар

понуд. от чавала

чавтар

1.
понуд. от чав I.

чакарттар

понуд. от чакар

чактар

понуд. от чак II. 2, 6, 7.

чарăлтар

понуд. от чарăл

чартар

понуд. от чар II

чăкрашлантар

1.
понуд. от чăкрашлан

чăмлаттар

понуд. от чăмла

чăмтар

понуд. от чăм II.

чăрсăрлантар

понуд. от чăрсăрлан

чĕвĕлтеттер

понуд. от чĕвĕлтет

чĕкĕрттер

понуд. от чĕкĕр

чĕлтер

понуд. от чĕл II.

чĕнтер

1.
понуд. от чĕн II.

чĕнтĕрлеттер

понуд. от чĕнтĕрле

чĕпĕттер

понуд. от чĕпĕт

чĕрĕлтер

I.
понуд. от чĕрĕл I.

чĕрĕлтер

II.
понуд. от чĕрĕл II.

чĕркентер

понуд. от чĕркен

чĕркеттер

понуд. от чĕрке II.

чĕркуçлентер

понуд. от чĕркуçлен

чĕртер

1.
понуд. от чĕр II.

чĕрттер

понуд. от чĕрт II.

чĕтрентер

понуд.
сотрясать, вызывать сотрясение
взрыв çĕре чĕтрентерчĕ — взрыв сотряс землю

чикĕнтер

понуд. от чикĕн

чиктер

1.
понуд. от чик

чуллантар

понуд. от чуллан

чунлантар

понуд.

1.
одушевлять, одухотворять
çутçанталăка чунлантарни — одухотворение природы

чуптар

II.

1.
понуд. от чуп I. 1.—6.

чуптутар

понуд. от чупту

чутлаттар

понуд. от чутла

чӳхеттер

понуд. от чӳхе

чыхăнтар

понуд. от чыхăн

чыштар

понуд. от чыш

шавлаттар

1.
понуд. от шавла
ку кĕнеке хытă шавлаттарчĕ — эта книга вызвала много шуму и разговоров

шайлаттар

понуд. от шайла

шаккаттар

понуд. от шакка

шарилеттер

понуд. от шарилет

шăварттар

понуд. от шăвар

шăйăрттар

1.
понуд. от шăйăр

шăлăнтар

понуд. от шăлăн

шăллаттар

понуд. от шăлла

шăлтар

1.
понуд. от шăл

шăнкарттар

понуд. от шăнкарт

шăнт

1.
понуд. от шăн II. 1, 2.
эс мана паян самаях шăнтрăн — изрядно ты заставил меня сегодня померзнуть

шăнттар

понуд. от шăнт

шăраттар

понуд. от шăрат

шăрт

VII.

понуд. от шăр II.

шăршлаттар

понуд. от шăршла
нашатырь спирчĕ шăршлаттар — дать понюхать нашатырного спирту

шăхăрт

1.
понуд. от шăхăр

шăхăрттар

1.
понуд. от шăхăрт

шеллеттер

понуд. от шелле

шĕветтер

понуд. от шĕвет

штрафлаттар

понуд. от штрафла

шуйхаштар

1.
понуд. от шуйхаш

шукăллентер

понуд. от шукăллен

шултăркаттар

понуд. от шултăрка II.

шурăхтар

понуд. от шурăх

шутар

1.
понуд. от шу

шутлаттар

1.
понуд. от шутла

шухăлантар

понуд. от шухăлан

шухăшлаттар

1.
понуд. от шухăшла

шыраттар

1.
понуд. от шыра

ывăттар

понуд. от ывăт

ыйттар

понуд. от ыйт

ылхантар

понуд. от ылхан II.

ыралаттар

понуд. от ырала

ыталаттар

понуд. от ытала

ыткăнтар

1.
понуд. от ыткăн

юнăхтар

1.
понуд. от юнăх

юраттар

1.
понуд. от юра

юрлаттар

1.
понуд. от юрла
савăнăç юрлаттарать — радость заставляет петь

юсантар

понуд. от юсан

юсаттар

1.
понуд. от юса

юсăнтар

понуд. от юсăн

ютшăнтар

понуд. от ютшăн

юхтар

1.
понуд. от юх

юхтарттар

понуд. от юхтар

яваклаттар

понуд. от явакла

явăнтар

1.
понуд. от явăн 1.
хăмлана шалча тавра явăнтарса ӳстер — пустить хмель виться по шесту

явкалантар

понуд. от явкалан

◊
явкалантарса пыр — идти вихляющей походкой

явтар

1.
понуд. от яв

якаттар

понуд. от якат

янăраштар

понуд. от янăраш

яртар

понуд. от яр

ятлаçтар

1.
понуд. от ятлаç

ӳкерттер

1.
понуд. от ӳкер

ӳкĕнтер

понуд. от ӳкĕн

ӳкĕтлеттер

понуд. от ӳкĕтле

ӳпĕнтер

1.
понуд. от ӳпĕн

ӳпкелеттер

понуд. от ӳпкеле

ӳпкелештер

понуд. от ӳпкелеш

ӳрĕклентер

понуд. от ӳрĕклен

ӳхĕрт

понуд. от ӳхĕр

çаврăнтар

1.
понуд. от çаврăн 1.—5.

çакăнтар

понуд. от çакăн

çаклантар

1.
понуд. от çаклан 2.

çаклаттар

понуд. от çаклат

çактар

понуд. от çак

çапăнтар

1.
понуд. от çапăн

çапăçтар

понуд. от çапăç

çапкалантар

понуд. от çапкалан

çаптар

1.
понуд. от çап

çараттар

понуд. от çарат

çатăлтаттар

1.
понуд. от çатăлтат

çăварлăхлаттар

понуд. от çăварлăхла
лаша çăварлăхлаттармасть — лошадь не дает вложить удила

çăвăнтар

понуд. от çăвăн 1.

çăмăллаттар

понуд. от çăмăллат

çăмхалаттар

понуд. от çăмхала

çăрăлтар

1.
понуд. от çăрăл

çăртар

понуд. от çăр

çăрхалаттар

понуд. от çăрхала

çăттар

понуд. от çăт

çемçеттер

понуд. от çемçет

çĕклеттер

понуд. от çĕкле

çĕлеттер

1.
понуд. от çĕле

çĕмĕрĕлтер

понуд. от çĕмĕрĕл

çĕмĕрттер

1.
понуд. от çĕмĕр

çĕнеттер

понуд. от çĕнет

çĕрттер

понуд. от çĕрт

çĕтĕлтер

1.
понуд. от çĕтĕл 3.

çĕттер

I.
понуд. от çĕт I.

çĕттер

II.
понуд. от çĕт II.

çивĕтлеттер

понуд. от çивĕтле

çивĕчлеттер

понуд. от çивĕчле
понуд. от çивĕчлет

çилĕмлеттер

понуд. от çилĕмле II.

çирĕплеттер

понуд. от çирĕплет

çиçтер

1.
понуд. от çиç

çихĕрттер

1.
понуд. от çихĕр

çуйăхтар

понуд. от çуйăх

çуйхаштар

понуд. от çуйхаш

çулантар

I.
понуд. от çулан

çулаттар

I.
понуд. от çула I.

çулаттар

II.
понуд. от çула II.

çулăхтар

понуд. от çулăх II.

çумлаттар

понуд. от çумла

çунтарттар

понуд. от çунтар

çуптар

1.
понуд. от çуп

çураçтар

1.
понуд. от çураç

çураттар

понуд. от çурат

çуртар

понуд. от çур II.

çуталтар

1.
понуд. от çутал

çутар

1.
понуд. от çу IV.

çутаттар

понуд. от çутат

çутăлтар

1.
понуд. от çутăл

çуттар

понуд. от çут IV.

çухăрт

1.
понуд. от çухăр

çухăрттар

понуд. от çухăр
понуд. от çухăрт

çӳреттер

понуд. от çӳре
понуд. от çӳрет

çӳхеттер

понуд. от çӳхет

çыпçăнтар

понуд. от çыпçăн

çырăнтар

1.
понуд. от çырăн

çыртар

1.
понуд. от çыр II.

çыхтар

понуд. от çых

ăмăрттар

понуд. от ăмăрт II.

ăнкарттар

понуд. от ăнкар
понуд. от ăнкарт

ăнтăлтар

понуд. от ăнтăл

ăсаттар

понуд. от ăсат

ăстар

понуд. от ăс II.

ăттар

понуд. от ăт

ăшăнтар

понуд. от ăшăн

ăшăрхантар

понуд.
бросать в жар
грипп ăшăрхантарать — при гриппе бывает жар

ăшăттар

понуд. от ăшăт

ĕмĕрттер

понуд. от ĕмĕрт

ĕмĕтлентер

понуд. от ĕмĕтлен

ĕмтер

1.
понуд. от ĕм
сĕлĕхе юн ĕмтер — ставить пиявки

ĕнтĕркеттер

понуд. от ĕнтĕрке

ĕнттер

понуд. от ĕнт

ĕрчеттер

понуд. от ĕрчет

ĕçлеттер

понуд. от ĕçле

ĕçтер

1.
понуд. от ĕç II.

ĕшелентер

1.
понуд. от ĕшелен

пăлхаттар

понуд. от пăлхат

карталантар

понуд. от карталан

карталаттар

понуд. от картала

каттар

понуд. от кат

упраттар

понуд. от упра

тăрăштар

понуд. от тăрăш

сӳтĕлтер

понуд. от сӳтĕл

сăртар

понуд. от сăр

сĕтĕрĕнтер

понуд. от сĕтĕрĕн

унаттар

понуд. от уна

çырттар

понуд. от çырт

çултар

понуд. от çул

çавăрттар

1.
понуд. от çавăр 1.—7, 11.—22.

çавăттар

понуд. от çавăт

е

3. частица понуд.
ну
е, ларăр ĕнтĕ — ну, садитесь же
е, атя ĕнтĕ! — ну, идем же!

пухтар

понуд. от пух

тураттар

I.
понуд. от тура III.

тураттар

II.
понуд. от тура IV.

лектерттер

понуд. от лектер

турпаслаттар

понуд. от турпасла

сĕкĕштер

понуд. от сĕкĕш

сĕктер

понуд. от сĕк

минреттер

понуд. от минрет

чарăнтар

понуд. от чарăн

хӳхлеттер

понуд. от хӳхле

хиртер

понуд. от хир

ĕрлештер

понуд. от ĕрлеш

хăлаçлантар

понуд. от хăлаçлан

пытантар

понуд. от пытан

тӳрлеттер

понуд. от тӳрлет

тустарттар

понуд. от тустар

туратлантар

понуд. от туратлан

тӳмелеттер

понуд. от тӳмеле

тапăртаттар

1.
понуд. от тапăртат

сӳтĕлтер

понуд. от сӳтĕл

сӳлеттер

понуд. от сӳле
понуд. от сӳлет

сĕкĕнтер

понуд. от сĕкĕн

авăстар

II.
понуд. от авăс II.
авăстар-ха мана кăштах — дай мне немножко погрести

ваклаттар

понуд. от вакла

выртар

понуд. от выр

ирттер

II.
понуд. от ирт II.

йӳпсĕнтер

понуд. от йӳпсĕн

йӳрĕклентер

понуд. от йӳрĕклен

лĕпĕртеттер

понуд. от лĕпĕртет

лаклаттар

I.
понуд. от лакла

лартар

понуд. от лар I.
çумна лартар-ха — позволь сесть рядом с тобой

мăшăрлаттар

понуд. от мăшăрла II.

пуçсăрлантар

понуд. от пуçсăрлан

пуçтар

II.

понуд. от пуç II.

пытарттар

понуд. от пытар

Никольскийĕн чăвашла-вырăсла словарĕ

сар

стлать, расширить
распространять
шаналăк сар — растели полог
тӳшек сар — постели перину
сартар — велеть  разостлать
килсе сартарчĕ — он приказал постлать
йат сар — распространить молву, прославить
чап сар — распространять молву
сарăл — распространяться, расширяться
шыв сарăлать — река разливается
йывăç çулçисем сарăлчĕç — распустились древесные листья
кĕтӳ хире сарăлса кайнă — стадо разошлось по полю
саркалан — топорощиться
сарăлтар — расширить (понуд. форма)
хăй пахчине сарăлтарчĕ — он расширил свой огород
чап сарăлтарать — он распускает молву
сарлака — широкий
сарлакăш — широта
Атăл сарлака — Волга широкая
пӳрт ăш-чикки сарлака — внутренность избы обширна
сарма — скатерть
сĕтел сарми — столовая скатерть (широка)
хырăм сарлăхĕ — подпруга
сарни — женский наряд из прозрачной ткани, распускаемый полотном от затылка до поясницы
сарăмсăр — немедленно, внезапно

суранлантар

(понуд. форма)
ранить
суранлантарса пĕтернĕ — изранили, искалечили

Словарь чувашского языка

явалаттар

явалаттар, понуд. ф. от гл. явала.

лапкалантар

(-дар), понуд. ф. от лапкалан.

явăнтар

явăнтар, понуд. ф. от явăн, принудить или позволить свиваться, обвиваться.
- М. П. Петр. Алших. Йывăçа явăнтарса ӳстернĕ. Дерево выростили [sic!] завитушкой (извилистым, спиралеобразным).

хăшкăлтар

понуд. ф. от гл. хăшкăл; заставить устать; мучить; устать, изнемогать, утомиться, КС. Мана паян чуптарса хашкăлтарчĕ вăл. ''Вĕлле хурчĕ'' 27. Тата вĕт кăткă та вĕллере йăва туса хăшкăлтарать. ''Ib''. 13. Амăшсĕр нумая ларнă хуртсем ют амăшне йышăнмасăр питех хăшкăлтараççĕ. ''N''. Вĕсене вăйсăрлатса хăшкалтарать. ''N''. Хăйне парăмлă çынсене ĕçлеттерсе хăшкăлтарать. Вăсене пайтах хăшкăлтарса çӳретнĕ. || Надоедать. ''Тюрл''. Хăшкăлтарас она (надоесть). ''Сред. Юм.'' Кô ачапчава килтен ан илсе тôхса хôр çав, киле кайас тесе чисти хăшкăлтарчĕ.

хăшкăлантар

понуд. ф.; тереть. N. Ку çуртăн хыçал енчи хӳмине пĕтĕмпе хăшкăлантарса пĕтернĕ (истерли).

савтар

(-дар), понуд. ф. от гл. сав. ЧП. Хам чунăма савтартăм, тăшман ăшне çунтартăм.

салаттар

понуд. ф. от гл. салат. СТИК. Ах тур, Иван пичче авăна хытă çапат-çке, кĕлтесене мĕн çапан ăна салаттарса (усиление) ярат саççим.

салттар

понуд. ф. от гл. салт.

салтакла вылят

понуд. ф. от салтакла выля. Чăвашсем 15. Унтан кăна та (и его) шурă кĕпе-йĕм тăхăнтарса, пăшал парса, салтакла вылятнă, тет.

салхулат

понуд. ф. от салхулан. N. Сăнĕсене салхулатаççĕ.

самайлантар

(-дар), понуд. ф. от самайлан. N. Этем ӳчĕ халсăрланнине самайлантарса тăратăн.

самăрăлтар

(-дар), понуд. ф. от самăрăл. Кан. Ĕнесене самăрăлтарса пусма пуçларĕç.

сапалантар

(-дар), понуд. ф. от сапалан. СТИК. Аван кĕтӳçĕ сурăхсене сапалантарса ярса çитерет. Ib. Çиллипе эпĕ тирекен шăрçасене сапалантарса ячĕ. (Говорит девушка или замужняя).

сапăнтар

(-дар), понуд. ф. от сапăн. N. Апат çинĕ чоне кĕрпе пĕрчи тип пыра лексен, сапăнтарать.

саптар

понуд. ф. от гл. сап; заставлять посыпать, плескать. НАК. Чуратч. Ц. Хвершăл патне кайса амаль саптар.

саптарттар

понуд. ф. от саптар. Аттик. Вĕсем мĕн чухлĕ нумай сапса йĕпетнĕ, çавăн чӳхлĕ тӳлек, сиплехлĕ çăмăр нумай пулать, теççĕ. Çавăнпа ватăрах çынсем килĕсĕнчен юри тухса саптарттараççĕ.

саплат

понуд. ф. от сапла.

саплаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. сапла. N. Эсĕ ку кĕпĕне саплаттарса яр.

сарăлтар

(-дар), понуд. ф. от сарăл. Кан. Канавне чалăшăн, шалалла сарăлтарса кĕрсе алтаççĕ. Ачач 4. Чечексем кăвак, сарă кĕписене сарăлтарса яраççĕ.

сарăнтар

понуд. ф. от сарăн.

сартар

(-дар), понуд. ф. от гл. сар.

сарăхтар

понуд. ф. от гл. сарăх. Шибач. Сарăхтарса ярать.

сехĕрлентер

(-_дэ_р), понуд. ф. от сехĕрлен. Н. Седяк. Сехĕрлентерес = хытă хăратас. N. Ăслăлăх вăл этеме малтан çавăрса çӳресе, хăратса, сехĕрлентерсе пĕтерет. N. Хăйĕн туйине ман çинчен илтĕр, текех ан сехĕрлентертĕр мана.

сыят

понуд. ф. от от сыян.

сываттар

понуд. ф. от сыват.

сывамарлат

понуд. ф. от сывăмарлан. Кан. Ӳт виттĕр ăшчике сывăмарлатмалли япаласем ан кĕччĕр тесен, ӳт-певе яланах таса тытма тăрăшас пулать.

сывлат

понуд. ф. от гл. сывла. Такмак. Пĕр ункине памăр-ши ут кăкарса сывлатма. ТХКА 47. Сывлатса тăратса, кантара-кантара, ал вĕççĕн утă, курăк... Вишн. 75. Çавăнпа пирĕн нумай çӳресен, лашасене кăкарса сывлатсан, тин шăварас пулать, ăна та сивĕ шыв пама кирлĕ мар.

сывлаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. сывла. Сунт. Çăмăр хыççăн сывлăш та уçăлса кăкăр тулли сывлаттарнă. N. Лашасене кăшт сывлаттарас-ха.

сыпăнтар

(-дар), понуд. ф. от гл. сыпăн. Кан. Çамрăк хĕрарăмсем, пурнăçа епле майпа сыпăнтарса пырса, суккăр пуласран сыхланма пĕлмелле.

сыптар

понуд. ф. от гл. сып. Торп-к. Улĕ çана (= çавна) корсассăн, çынсане вĕренсем сыптарчĕ, тет. || Заварить (сталь, железо). КС. Хурăç сыптарас. Букв. Е ури хусăлсассăн? — Тимĕрçе кайăп, сыптарăп.

сыптар

понуд. ф. от. гл сып. || Причастить. Ст. Чек. Сыптарнă (ачине). Причастили.

сырăнтар

(-дар), понуд. ф. от сырăн; надевать, навертывать, обертывать. ЧС. Унтан хĕрĕн пӳркенчĕкне илсе сурпан сырăнтараççĕ. N. Хĕре сурпан сырăнтарсан вара туй пĕтет.

сыртар

(-дар), понуд. ф. от гл. сыр. О сохр. здор. Хăш çынсем ачисене çулла юри ура пĕртте сыртармаççĕ. N. Усал кĕсен-юхан сыртарса илтернĕ.

сыстар

понуд. ф. от гл. сыс. || Дать нагоняй. N. Сыстарса кăларса пăрахрĕç. Выгнали с должности (предварительно перепутав).

сиктер

понуд. ф. от гл. сик. Кан. Этем тӳсмелле мар хаяр аслати пырса çапнă пек çапса, пире ура çине сиктерсе тăратрĕ (заставил нас вскочить на ноги). Орау. Ма ăна тапса сиктермеççĕ-ши? Почему его не вышибут отсюда (напр., с должности). Юрк. † Виççĕн виçĕ улмине татса илĕпĕр, пĕр çĕлĕк çине ярса сиктерĕпĕр, хăшăмăра тухĕ каймашкăн; аслă пăратăн шăпи сиксе тухрĕ. Ib. Çитмĕл пус тенке кам сиктерет? — Тури хуçа сиктерет. Тури хуçана кам сиктерет? — Çумĕнчи майри сиктерет. Çумĕнчи майрине кам сиктерет? — Пылпа кулаç сиктерет. || Двигать, шевелить. ЧП. Ак çак хĕрсем пит... куçне-пуçне сиктерет (глаза так и бегают). ЧП. Куçна ан сиктер. N. Пурнине те вырăнтан сиктереймен. Янтик. Качи-пӳрнене сиктерсенех вупăр каять, тет. Альш. Ку хĕр урине сиктерет те, пĕрчи хурчăка пулса, автана пырса вĕлернĕ. N. Юр çинче пĕр вырантан сиктермесĕр тавлăкшар тăратнă. || Качать (ребенка). Байгул. Тата пĕр маях пӳртре йăмăкăма сиктерсе ларма хушатьчĕç. || Вывихнуть. N. Пĕр хĕр çавăнта ӳксе аллине сыппине сиктернĕ (вывихнула). Якейк. Ах, ача, эпĕ паян тăпра нумай йăтса пилĕке сиктертĕм. || Пустить сильной струей. Çамр. Хр. Крантран тăрук шыв сиктерсе (пустив). || Пускать вскачь. С. Айб. † Укăлчаран тухрăм, ут сиктертĕм; çырла çеçки пуррине пĕлнĕ пулсан, кирлĕ марччĕ ут сиктерме. В. С. Разум. † Яш çын каять утпала, йăлтти-йăлтти сиктерсе. Ib. Пĕр çамрăк полковник нумай шухăшласа тăман, çăмăл ăслăскер, касаксем хыççăн сиктере панă. Ала 65. † Пĕчĕк çырма сулхăн шыв, ахаль ан каç — ут сиктер; Лашман ялин арăмсене сăмах ан пар (не позволяй рассуждать) — тап-сиктер. || Выпалить (из ружья). Изамб. Т. Унччен те пулмарĕ, ик-виç пăшалтан харăс (вдруг) сиктерчĕçĕ (печĕçĕ). || Пропустить (время). КС. Çак йывăçăн улми çул сиктерсе пулать (через год, т. е. раз в два года). N. Пĕр кун сиктермесĕр, не пропуская ни одного дня. N. Кун сиктерсе, е икĕ кун сиктерсе шăнтать пулсан (лихорадка), выльăх лекĕрне кăтартас пулать (лошадь). ТТМ. Çавăн пек ачасене ашшĕ-амăшсем школа каймасăр кун сиктерсе хăварнăшăн пĕре те хăтăрмаççĕ. N. Кашнă кун ирхине те, каçхине те пĕр сиктермесĕр пирĕн пата пыратчĕ. N. Эрне сиктерсе тăваççĕ çавна. Аттик. Çав кӳлле пĕр-пĕр çул памасăр (жертву) сиктерсе хăварсассăн, çăмăр кăлармасăр çĕре типĕтсе хăртса ярăть. || Пропускать. N. Пĕр сăмах сиктерсе хăвармасăр вуласа кăтартнă. || Обойти, пропустить, миновать. Юрк. Унта юнашар ларакан кӳрши юлташне, хăнине, эрех ĕçмен çынна ĕçтермесĕр сиктерсе хăварнă пек, ялан ĕçтермесĕр сиктерсе хăвараççĕ (минуют, обносят при угощении). || Переносить (здание на другое место) || Перевести (с одного места на другое). Сенчук. Атте мана каларĕ: ачам, лашăсене кайса сиктер-ха, терĕ. Ib. Унтан ытти лашасене те сиктертĕм. || Встряхивать, перетряхивать (солому). Якейк. Авăн аштарнă чохне олăм сиктереççĕ (перетряхивают вилами яровую солому). Изамб. Т. Вара кĕреплепе çиелтен хăпарнă улăмне сиктерсе илме пуçлаççĕ (встряхивают и убирают). Ib. Улăма улăм сеникĕпе сиктереççĕ (перетряхивают). || Тревожить. Ск. и пред. 16. Эсир унта кулянни, пирĕн чуна сиктерет (тревожит). || Подозревать (в чем). Сред. Юм. Ăна вăрăпа сиктереççĕ (подозревают в воровстве). || Случать. N. Кĕсрене сиктер. || Ходить (в игре в шашки). Янш. Норв.

сиктерттер

вдвойне понуд. ф. от гл. сик. К.-Кушки. Ав тетĕне сиктерттер. Вон попроси старшего брата, чтобы он покачал. (Так говорят маленьким ребятам, когда они хотят, чтобы их покачали). Байг. Кайран, йăмăксем çуралсан, пĕрмаях йăмăксене сăпкара сиктерттеретчĕ (заставляли качать в зыбке сестренок).

сиклентер

(-дэ_р), понуд. ф. от гл. сиклен. N. Кăвак тинĕс варнелле сиклентерсе юхтарса, сăпкари пек силлесе хĕре туртать шалалла.

силлентер

(-дэ_р) понуд. ф. от силлен. Ст. Шаймурз. С. Алг. † Ан силлентер улма йывăçне, чечекĕ тăкăнат вăхăтсăр.

силлет

понуд. ф. от гл. силле. Ск. и пред. 34. Пăхса тăракан хĕрсене пĕр сăмах та чĕнмеççĕ, çӳçĕ хĕрри кăтрине силлетсе çеç иртеççĕ.

симĕслентер

(-_дэ_р), понуд. ф. от симĕслен. Кан. Куçĕсене симĕслентерсех çухăраççĕ.

сипле

починить, ремонтировать. Хочехмат. Ск. и пред 72. Сиплет тулта Михетер туй кӳмине пĕчченех. СПВВ. ТМ. Сиплени — кив япалана тӳрлетни. Сред. Юм. Пӳрт, кĕлет сиплес, кĕрĕк сиплес, сиплетес (понуд. ф.). Имен. Пӳрт сиплес = пӳрт хушас (подновлять, починить избу). Ib. Сипленĕ, чиненный. Хурамал. Пӳрт сиплерĕм = пӳрте сӳтсе тӳрлетрĕм. Ib. Манăн çак кĕрĕке сиплемелле (надо поправить). Суждение. Пур тĕлтен те, ун ĕçне турлетсе, эмеллесе, сиплесе пынă. || Лечить, поправлять. СПВВ. N. Манăн пĕтĕм çан-çурăма сипленĕ... || Сделать воду теплой, т. е. разбавить холодной горячую воду? Ст. Чек. Сиплес — вĕри шывпа сивĕ шыва хушса лĕплентерес. Ib. Ан сипле, мана сивĕ шыв кирлĕ. Срв. сим.

систер

понуд. ф. от гл. сис. Н. Карм. † Хурланать те пуль те, макăрать пуль — систермеç пуль тантăш хушшинче. Микушк. † Каснă сарра каса пĕлмесен, сӳс пушăпа систерĕпĕр. Сӳс пушăпа сисмесен, чĕн пушăпа чĕнтерĕпĕр (молодушку). || Сообщать, уведомлять. Альш Хăй çинчен çапла систерет юмăçă-карчăк (так дает о себе сведания). N. Часрах сан патна систерме килтĕм. Прибежал, чтобы скорее известить (предупредить) тебя.

сутар

(-дар), понуд. ф. от гл. су. ФТТ. Куçа урпа тухсан, ăна сутарсан (если наговорить), вăл пĕтет.

сутар

(-дар), понуд. ф. от су. Панклеи. Опа ăна онтах хăван (следует: хăвань) сĕтне сутарса парса ярать (позволяет надоить). N. Ĕнене кайса сутар. Вели надоить корову.

суйлантар

(-дар), понуд. ф. от гл. суйлан. N. Суйлантарса çӳреме (шляться, слоняться без дела) аванччĕ.

сулăнтар

(-дар), понуд. ф. от гл. сулăн. N. Ха, хыт тĕкет, солăнтарсах ярать (покачивает, про слабое существо). Яндобы. Патша кашкăра чарайман, вăрманала сĕтĕрсе илсе кайнă, солнтарса хăварнă та, Ивансене хуса çитнĕ.

суллантар

(-дар), понуд. ф. от гл. суллан, качать, раскачивать. || Ворожить. N. Вара юмăç пĕр çип вĕçне çăкăр хытти çыхса суллантарма тытăнат. Сред. Юм. Сôллантарса пăх (йôмăç). Йомăç пăх тессине çапла калаççĕ. Ib. Суллантарса пăх = юмăç пăхса пăх. Етрух. Юмăçĕ уна такçанхи шăмăпа суллантарса пăхса парать. (Чăваш чирĕ).

солхăмлат

(-hы̆-), понуд. ф. от солхăмла. Б. Олг. Пасăр пит пĕçертеччĕ, халь ĕнтĕ пĕрластăк солхăмлатрĕ.

сулхăнлат

(-hы̆-), понуд. ф. от сулхăнла, но употребляется в том же значении, что и сулханла. N. Сулхăнлатса çитрĕ. Стало прохладно. Трхбл. Каç енне кайсан, сулхăнлатат. К вечеру делается прохладнее. N. Кĕркунне енне кайсан сулхăнлатат вара.

сунтар

(-дар), понуд. ф. от сун. N. Сана йăвăр сунтарса пĕр мăшăр тăла варна илсе килтĕм.

сункалантар

(-дар), понуд. ф. от сункалан. ЧП. Сункалантар улма йывăçне.

суптар

понуд. ф. от гл. суп; замаять; измучить, утомить. Череп. Чăв. й. пур. 23. Вăл вара çапла парсан, çав çынсене хăй ĕçне ĕçлеттерсе суптаратьчĕ. Ib. Праçник вăхăтĕнче ăна ĕçтерес тесе илсе кайсан, вăл хăйне пуççаптарса суптаратьчĕ. Беседы. Кивçен япала памасăр суптараççĕ. Хĕн-хур. Куккăшĕ каланă: вăл чăнне чăн, анчах эсĕ ăна ĕçлеттерсе суптаратăн-ĕçке, тенĕ. Земледелец. Пирĕн çулсемпе çӳреме çук: уярта чĕтĕретсе суптарать.

суптăркаттар

понуд. ф. от суптăрка.

сурт

понуд. ф. от сур. Завражн. Вăл старик хăватлă вĕрӳçĕччĕ. Выльăх-чĕрлĕх е ача-пăча чирлесен, ун патне суртма (наговорить) каятьчĕç.

суртар

(-дар), понуд. ф. сур, давать плевать. О сохр. здор. Вăл чирпе чирленĕ çынна ахаль çĕре суртарас пулмасть, пĕр-пĕр япала çине суртарса, кайран çунтарса ярас пулать. Туперккульос 20. Сывмар çынна нихçан та пули-пулми çĕре суртарас пулмасть. || Наговорить. N. Пиншак çине сортарса пар (наговори).

суранлантар

(-дар), понуд. ф. от суранлан.

сутăнтар

(суды̆ндар), понуд. ф. от сутăн. Чăв. й. пур. З7. Çав çынсем вара каласса урăх çынсене каламан, хăйсем ĕçсе-çисе, укçанăн та илсе, Яхутя пĕтĕмпех сутăнтарнă. Истор. Кăна ăçтан вăрларăн, тесе, çука юличчен сутăнтарса пĕтернĕ. Тюрл. Çынна сотăнтарасси (в беду ввести) ансат, çылăха шокшлас полать.

суттар

соттар, понуд. ф. от гл. сут, сот. N. Вăл лашана эсĕ суттарсах яр. Ты вели продать эту лошадь. Регули 803. Эп илтмен соттараканне онта. Ib. 813. Эп илтмен соттариманнине. Ib. 798. Соттаракан çок онта.

сӳреттер

понуд. ф. от гл. сӳре.

сӳслентер

(-_дэ_р), понуд. ф. от сӳслен. Сред. Юм. Паян эпир онпа кĕрешсе, эп она чысти сӳслентертĕм (т. е. тот, с кем я боролся, выбился из сил).

сӳттер

понуд. ф. от гл. сӳт. Чист. Сӳттерсе вăрç = хытă, сиксе вăрç.

сăвăрт

понуд. ф. от гл. сăвăр, веять.

сăмсалантар

(-дар), придавать вид носа или козырька. Торх. || Понуд. ф. от пред. сăмсалан.; проращивать (огурцы).

сăрлат

понуд, ф. от гл. сăрла.

сăрлаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. сăрла.

сăртар

(-дар), понуд. ф. от гл. сăр. || Класть покрышку, чтобы мех или другая материя не разошлась. Стюх. Кĕрĕк сăртарас. Покрыть шубу. N. Çутă тĕлĕ ан çуталтăр тесе, пурне те тăлапа сăртараççĕ. Ст. Чек. Иван çĕвĕçрен илнĕ кĕрĕке сăртартăм. || Сред. Юм. Краскă сăртарнă.

сăрăхтар

понуд. ф. от гл. сăрăх. Хурамал. Ĕне лачака шывне сăрăхтарса ĕçет (= хуллен кăна тути виттĕр ĕçет). Ib. Тирĕк мунчалинчен шыва сăрăхтарса тăкас (выжать). Шибач. Сăрăхтар, немного выпустить воду из самовара. N. Çĕр çинчи усал çынсем унăн çĕприне те сăрăхтарса ĕçĕç. || В перен. знач. Кан. Пайтах çын вăйне сăрăхтарнă. Ib. Сунталри статьясем пирки мĕн-мĕн калаçнине сăрăхтарса илесси. Ib. Потрешчĕка хĕстерсе сăрăхтарса хăварас вырăнне инçпектăр пулăшса, майлаштарса хăварчĕ. Ир. Сывл. 26. Çĕнĕ тĕнче енелле кăмăлсене сăрăхтарать. || Ударить, вытянуть. СПВВ. Хулăпа сăрăхтараççĕ. || Гнать, катать. Стюх. Сăрăхтар-ха! Гони-ка, катай-ка! (Гов. во время езды на лошади).

сăрхăнтар

(-дар), понуд. ф. от сăрхăн; выцеживать, процеживать, осушить до последней капли. Якейк. Пусăк (мăн) пичкерен сăра сăрхантарсах ăсса килтĕм, орăх пĕр томлак та тохас çок. Ib. Корăс кăларсан, корăса сăрхăнтарма çакаççĕ (чтобы вытекла лишняя влага). Изамб. Т. Унтан ăна хутаçра сăрхăнтараççĕ (скисшееся молоко).

сăтăрттар

понуд. ф. от гл. сăтăр. Альш. Çавăнтах тата юпасем лартса, икĕ юпаран хулăн патак шăтарса тăхăнтарса, вĕренпе каллĕ-маллĕ турта-турта сăтарттараççĕ, тет. КС. Çул тарăхах сăхманне сăтăрттарса пычĕ (волочил с силою). || Возить сено конской тягой волоком (на лугах). Самар.

сăхтар

понуд. ф. от гл. сăх. Шел. 47. Вăйĕсене сĕлĕх пек буржуйсенчен сăхтарчĕ.

сăхăнтар

(-дар), понуд. ф. от сăхăн. Ялюха М. Пĕр-пĕр салатлă шыва пĕр таканан пуçне çӳлерех хурса, тепĕр пуçне аяларах хурса шывне сăхăнтар.

сăхлантар

(-дар), понуд. ф. от сăхлан; прельщать. Собр. † Сăхлантартăм çинçе пӳçĕме. Ст. Шаймурз. † Çамрăках та пуçăм, çутă сăнçăм, сăхлантарат матур хĕрсене. N. Çынна сăхлантарса илĕртсе, хăйсен майне çаврасшăн пуçĕсене кăлара-кăлара пăхаççĕ.

сăхсăхтар

понуд. ф. от гл. сăхсăх. КАХ. Тайăн сăрана вырăсла пурăнакан çынна ĕçтермеççĕ. Тата сăхсăхтарса ĕçтермеççĕ.

сĕвеклентер

(-_дэ_р), понуд. ф. от сĕвеклен. Кан. Тата виçшер (по три в уезде) çырма йăтăнма чарса, хĕррисене сĕвеклентерсе, йăвăç лартса тухмалла.

сĕктер

понуд. ф. от гл. сĕк. Ст. Чек. Такана сĕктереççĕ: тăк! Ваçка, тăк!

сĕмлентер

(-_дэ_р), понуд. ф. от гл. сĕмлен. Тайба-Т. Сĕмлентереççĕ, дают смекать.

сĕркелеттер

(-_гэ-), понуд. ф. от гл. сĕркеле. N. Тĕтĕм йӳсĕхтерсе тăнипе куçа пурнесемпе сĕркелеттерет.

сĕртер

(-_дэ_р), понуд. ф. от гл. сĕр. || Велеть бродить рыбу. N. Эсĕ ăна пулă кайса сĕртер.

сĕрĕштер

понуд. ф. от сĕрĕш. Н. Тахталы.

сĕтĕрĕнтер

понуд. ф. от гл. сĕтĕрĕн.

çавăрăнтар

(-дар), понуд. ф. от çавăрăнса çит. Чăвашсем 35. Çав хĕрсене ака пуçĕ турттарса ял тавра çавăрăнтараççĕ (заставляют провести вокруг деревни плугом борозду). Изамб. Т. Вĕрен юпа тавра ялт чӳркенсе çитсен, лашасене тепĕр май çавăрăнтараççĕ юпа тавра (во время шишкованья, молотьбы лошадьми). Орау. Хăй юратнă яшша ыталаса вăйă (круг играющих) тавралла çавăрнтараççĕ. Заставляют девушку обойти вокруг играющих, обняв парня, который ей нравится.

çавăрттар

понуд. ф. от гл. çавăр. N. Çӳлĕ хӳмесемпе хӳсе çавăрттарнă. Кан. Çула таçтан çавăрттарса янă. N. Унта-кунта çавраçил çавăрттарса тусан кăларса çӳрет. Ачач 29. Арлассине хăй хытă арлать. Йĕкине вăр-р! çех çавăрттарать. N. Еврей майрисене çавăрттаратпăр анчах. См. çил-тăман. || Обить кругом (чем). Юрк. † Тытса хăпарас карлăксене йĕс çавăрттарнă (у избы). || Оплетать. Капк. Киле таврăнсан, сивĕ хăярпа хырăм параппан пек пуличченех çавăрттарчĕ. || О сне. Трхбл. Пĕрер ăйхă çавăрттарса илем халь (соснука). Чăшкăртса илем халь. Всхрапну-ка. || Болтать без толку. Кан. Хулара вĕренекен майрасем çӳçĕсене кастарнă, кĕске кĕпеллĕ... çавăнпа çамрăксем хуланала туртăнаççĕ... тесе çавăрттараççĕ ватăсем. || То же, что çавăрса хур в последнем значении. Кан. Нимех те каламасть кăна хирĕç Андрейĕв, çапла çеç çавăрттарса хурать.

çакăнтар

(-дар), понуд. ф. от гл. çакăн. N. Çав кӳлĕ хĕрринче ĕлĕк пĕр çын сăра тунă, тет, сăрине туса пĕтерсен, хуран çеклисене çакăнтарса хăварнă (оставил висеть), тет. Баран. 65. Кам çĕнтерчĕ? Кама кам хытăрах çакăнтарчĕ? тесе ыйтнă.

çактар

понуд. ф. от гл. çак.

çаклантар

(-дар), понуд. ф. от çаклан. Янорс. Лашуна лайăх тыт, ан çаклантар çынсене.

çапăнтар

(-дар), понуд. ф. от гл. çапăн. ТХКА 69. Çавă мана тӳрĕ çĕртех, тĕртсе ярса, чул пĕрене çумне çапăнтарчĕ. Ачач 16. Аллисене чăмăртаса кăкри çине çапăнтара-çапăнтара, вирлĕ иккĕ-виççĕ сулса ячĕ те, урисене чăсса пăрахрĕ.

çапăçтар

понуд. ф. от гл. çапăç. Изамб. Т. Çапăçтарсан та, çитменни çапăçтарат. Хурамал. Вăл çăмартасене, кĕлтуса чарансан, çынсерен валеçеççĕ те, пĕр-пĕринпе çăмартисене çапăçтараççĕ. (Мункун).

çапкалантар

(-дар), понуд: ф. от çапкалан. N. Хай кашкăр пичĕкене çапкалантарса юпа çумне çапах хăварчĕ.

çаптар

понуд. ф, от гл. çап. || Заставить стучать. Сред. Юм. Пôкан çаптарать. (Удары при гадании стулом). || Заставить отбивать (косу). N. Хăшĕсем пĕлтĕр çулнă çавасене тимĕрçе илсе кайса çаптараççĕ. || Наметывать (копну). Собр. † Утмăл купа утăра йĕкĕр капан çаптартăмăр. || Бить, сечь (розгами, кнутои), пороть. N. Пĕр ачине карта урлă каçнă чух хуçи уринчен ярса тытнă та, туртса антарса çапма тапратрĕ. Çаптарсан-çаптарсан, ачана киле янă. Симб. Атте вара мана çаптарма чарăнчĕ. Б. Яныши. Апи мана çаптарни. N. Çынсем ытла вĕрипе сивĕ шыва переççĕ, ачисем час кӳрсе килмесен, кайран çаптарса та илеççĕ (бьют). Ск. и пред. чув. 34. Тепĕре ури тупанне пĕççи айĕн çаптарса шатлаттарса илет те. N. Атте мана тата хытăрах çаптарчĕ (еще сильнее). Чăв. й. пур. 24°. Клавасем пырса пит хытă çаптарнă. Янтик. Çавăн матки паян ачине хытă çаптарчĕ. Скотолеч. З. Пушăпа çаптар (но тут же çап). ЧС. Вĕрентен тытса тăракан çыннисем луçа çавăта пуçларĕç, пĕри хыçалтан хулăпа çаптара пуçларĕ. БАБ. Амăшсем пит хытă тытса çаптараççĕ. || Бить масло (на маслобойке). Эпир çур. çĕршыв 28. Тата уйрăм кĕрпе çурмали арман пур, çу çаптармалли машшин пур. Пир. Ял. Пурте Çăл-пуçне çу çаптарма килеççĕ. || Парить (в бане). Орау. (Мулчара) Хветĕре çаптарсан, çан-çурăм канлĕ пулаканччĕ. || Набивать, запрашивать цену. N. Теçеттинине мĕн хакпа илетĕр? — тетĕп. Вунтăватшар тенке çаптарать. Ăçта кайса кĕрес тетĕн, илес пулать, тет. || Околачиваться. Янтик. Айта, çаптарса çӳрер-ха урам тăрăх. Ib. Наччас çаптарса килтĕм Иван патне. Ib. Ну паян кунĕпе çаптарса çӳрерĕмĕр хулара (погуляли весело, геройски, без всяких стеснений). || Придать ткани окраскою пестрый цвет. КС. || Сняться (в фотографии). К.-Кушки. Патрет (-_рэ_т) çаптарса яр (карттăчкă çаптарса яр). Снимись и пришли портреть (карточку). N. Хам кĕлеткене çаптарса яратăп. || Обивать (чем). М.Тув. † Пирĕн Тумкă хула пек: тулне тутăр çаптарнă, ăшне ылтăн кустарнă, çулне чукун сартарнă. || Валять. Альш. Шап-шурă çăмран кăçатă эп çаптартăм. Ib. † Хура çĕленĕн тирне сӳсе илсе йĕпкĕн хура шĕлепке çаптартăм. С. Дув. † Хура çĕлен тирĕнчен хура шĕлепке çаптартăм. || Говорить смело, сказывать. Ст. Чек. Тутарпа вăл тутарла çаптарат, ирçепе ирçелле. Кан. Унтри çак сăмахсене çаптарнă пирки, ялсовет членне кĕме тивĕçлĕ çын мар. Ск. и пред. чув. 81. Хушăлкасен мăн-кĕрӳ, хăй такмакне вăл калать, хăй аллинчи сăрана тăка-тăка çаптарать. Слакбаш. Сăмах ункайĕпе çаптарат (или: çаптарса хурат). Задевает в речи попутно, проезжается (на чей-либо счет). Шурăм-п. Юмах та аван çаптарать (сказки сказывает). || Неосновательно возражать. N. Хăшин çинчен тӳрех: ним ĕмĕтленмелли те çукскер, тесе, çаптарса хунă. N. Сан пеккисемпе эпĕ калаçмастăп та! Тесе çаптарса хучĕ юлашкинчен. || Держать чью-либо сторону, стоять на стороне кого-либо. Тайба-Т. Хăй майлă çаптарат. Делает так, как ему выгодно. Кан. Пуянсем майлă çаптарма тытăннă. || Пропечатать, продернуть. Кан. Сан çинчен (о тебе) хаçат çине çаптарап. N. Тата каçет çине çаптарĕç. || Телеграфировать. N. Юпа тăрăнчипе çаптарса ярăр: ашшĕ сывмар, тесе. Трхбл. Телеграм çаптарас, подать телеграмму.

çаптарттар

вдвойне понуд. ф. от гл. çап. ЧС. Платнике тупăк тутарттарса, унăн ăшне пирпе çаптарттарчĕç. КС. Ашшĕ ывăльне итлеменшĕн кантурта çаптарттарчĕ (велел высечь). Абаш. Авăн çаптарттар, нанять молотить (но самому не помогать).

çараттар

понуд. ф. от çарат. ТХКА 71. Пирĕн çавă лашана вăрăсем те вăрласшăн пулнă. Хамăр çумри Ваçук матки патне темиçе те киле-киле выртнă вĕсем. Ваçук матки пире ĕлĕкренпех çараттарасшăн тăрăшать те вăл.

çарăлтаттар

понуд. ф. от çарăлтат. N. Çумăрлă кун (в дождливую погоду) урам тăрăх пĕр çын çарăлтаттарса темĕскер (надтреснутым голосом) кăшкăрса пырать: выртан-тăран вак-тĕвек пуçтарать.

çатлаттар

понуд. ф. от çатлат. Икково. Если сидящий на окне ребенок упадет на улицу — çатлаттарать. См. шаплаттар. КС. Валекпе çатлаттарса çапаççĕ. Бес. чув. 14. Хăшĕ патакпа çатлаттарса çапса шыв сирпĕтетчĕç. КС. Милĕкпе çатлаттарать (по голому телу). Сред. Юм. Пӳрт шкатурт тунă чôхне малтан çинçе, çӳхе патаксĕне пăтапа çапса тôхаççĕ те, кайран пылчăкпа çатлаттарса çапса тохаççĕ çав патак хошшисĕне. N. Пычĕ те, пит-çăмартинчен çатлаттарса та ячĕ. Янгильд. Микита часрах пăшала ярчĕ-илчĕ, тукмака тĕллесе çатлаттарчĕ (выстрелил). Ib. Пăшалне хул-пуççи çинчен хурĕ те (= хыврĕ), мулкача тĕллесе çатлаттарчĕ. Çутт. 116. Хумсем кăпăк кăларса явăнса çӳренĕ, шыв хĕрнелле пырса çатлаттарнă. Малт. шк. вĕр. физ. 107. 20—30 хутчен çатлаттарсан, ӳт-пĕве электричĕствă кĕрет. Абаш. Çăтлаттарса çырса патăм (накатал сочинение).

çатăртаттар

понуд. ф. от çатăртат. Шорк. Орама тохсан, çатăрмакпа (трещоткой) çатăртаттарса каяççĕ (во время обряда „вирĕм“). N. Çатăртаттар (мелкая дробь при испускании ветров). || Жарить. Альш. Эсĕ, тет, пĕр пĕрчĕ çилкене те, тата пĕр пĕрчĕ хӳрене çатма çине хур та, тек çатăртаттар. Ау 88°. Эпĕ кирлĕ пулсан, çак хуре пĕрчипе çилхе пĕрчине çатма çине хурса çатăртаттар. || Скрести, царапать. Сред. Юм. Кошак чĕрнипе йывăçа тăрмалана чохне çатăртаттарать. || Щипать, драть, есть. Череп. Хăлхана çатăртаттаран. N. Амалĕ аллине çатăртаттара пуçланă та, вăл кăшкăра пуçланă. Лекарство стало есть ему руку, и он заорал. N. Ку амаль хытă çатăртаттарать. N. Çапла вĕсенĕн суранĕсене уксуспа тăвар сĕрсе çатăртаттарсан та, вĕсем хирĕç пĕр сăмах та каламан. || Драть (уши). Якейк. Холхуна çатăртаттарса ярсан, лайăх çынна охмах теме вĕренĕн! Вот нарву тебе уши, тогда станешь браниться дураком! Яргуньк. Çӳçрен çатăртаттарса ячĕ. Отодрал за волосы (так, что часть их вылезла). || Ухватиться сильно. N. Пĕр-пĕринчен çатăртаттарса тытнă та, сиккеленмеççĕ. Тет. Эпĕ лаша çилхинчен çатăртаттарса тытрăм. N. Çатăртаттарса тытнă та, нимпе те ямасть. || Есть жадно. N. Мĕн чул çатăртаттарнă, ун чул лайăх. Чем больше есть, тем полезнее для здоровья. || Двигаться быстро с шумом, с треском. Çутт. 154. Пушар вăрман тăррипе анчах çатăртаттарса каять. Панклеи. Арçури çавăнтанах, шĕшкĕсене сире-сире, çатăртаттарса иртсе карĕ, тет. N. Эпир вăрманта пĕр тарăн-вара, тата çитменнине чăтлăха, çатăртаттарса кĕрсе кайрăмăр. Тораево. Эсĕ мĕн çатăртаттарнă çемĕн шалала сик, тесе калать, тет. (Тилĕ улăм урине вут тĕртсе янă, кашкăр улăм ăшĕнче сурăхсем килессе кĕтсе выртнă. Тилĕ вара çав кашкăрне вĕрентсе калать). Толст. Çатăртаттарса пырсан, лашисем хăйсен ялне пырса кĕчĕç, тет. Орау. Хулана çатăртаттарса кайса килем-ха (быстро, с треском). || Быстро и ловко говорить („шпарить“). Моркар.

çеремлентер

(-_дэ_р), понуд. ф. от çеремлен. N. Тупăк тăприпе çерем катăкĕсем витсе çеремлентереççĕ.

çывăрт

понуд. ф. от гл. çывăр. Альш. Вара эпĕ кăмака çине улăхса çывăртса çывăртăм (так!). См. сав.

çывăрттар

понуд. ф. от гл. çывăр; усыплять, усыпить кого-либо при посредстве другого лица. К.-Кушки. Малтан ачана çывăрттар та, унтан вара ĕçе тытăн.

çыпçăнтар

(-дар), понуд. ф. от гл. çыпçăн. Çамр. Хр. Вĕсене (доски скворечницы) пĕр-пĕринпе лайăх çыпçăнтарса тумалла. || Прибавить. М. Сунч. Çукран пур пултăр, пурри çумне çыпçăнтарма патăр, чӳк, çырлах, амин.

çырăнтар

(-дар), понуд. ф. от çырнăса ил. Çамр. Хр. Çапла килĕрен килле хаçат çырăнтарса çӳрерĕç (побуждая к подписке).

çыртар

(-дар), понуд. ф. от гл. çыр. Кан. Качан Кришки выльăхсене хăвалас вырăнне пăшалпа персе сысна вĕлерчĕ Пăшалне ниçта та çыртарман. К.-Кушки. Эпĕ вĕсене çыру çыртартăм. 1) Я заставил им написать письмо; 2) я заставпл их написать письмо. N. Эпĕ çыртармасăр кайма хăймастăп. N. Каласа çыртар, диктовать. || Приписать, перевести на имя… Орау. Килне-çуртне арăмĕ çине (или: çумне) çыртарнă (перевел на имя жены).

çыртарттар

вдвойне понуд. ф. от гл. çыр.

çырлахтар

понуд. ф. от гл. çырлах, совершать моленье. КАЯ. Çырлах, Пит-тури киремет; çырлах, аслă кĕлĕ; эпир, этем ывăлĕ-хĕрĕ, санне пурне те ăçтан пĕлсе çитерес? Мĕн çырлахманнине ху çырлахтар. Амĕн (аминь), çырлах, амĕн, çырлах, амĕн, çырлах. (Молитва в тайăн сăра). Ходар. Кайран вара вăл киремете ним парса та (никоим манером) çырлахтараймăпăр, тесе хисеплеççĕ (т. е. того, как киреметь испугается свиньи или поросенка, которых не допускают близко во время варки тăйăн сăра. См. сысна). Никит. Шыв тытнине пĕлсен, ăна парне парса çырлахтарнă. Шинар-п. Вара пирĕн апи кайса çырлахтарнă та, вăл вара сывалнă. КАЯ. Çапла Сурăм киреметне çырлахтарсан, виç кунтан атте Чистай уестине суккăр хĕр патне кайрĕ. ГТТ. Çуса силлентермелле, пусса пĕçерсе пĕтĕмпе çырлахтармалла, алă валльипе çырлахтармалла; час пулмас. Шурăм-п. Петтĕр ашшĕ чассальнăксем умне кулачă татăксем хуркаларĕ: вĕсене те çырлахтарасшăн. Ib. Хура Йăван арăмĕ тĕлĕксене пĕлет: Петтĕр амăшĕ пек тӳме илсе пырса парсан, ăна çывăрнă чухне пуç айне хурать. Вара çырлахтармалине пĕлет. Болезни. Хаяр киреметсене темĕн чухлĕ çырлахтарса çӳресен те ним усă кураймăн. СЧЧ. Пичче хай вуç çырлахтарасшăн тăрăшмаст (не заботится о том, чтобы умилостивить божество жертвою), хăй пырĕшĕн тăрăшать. N. Çав йĕрĕхе кашнă çол çĕн-çынсем кайса йĕрĕхе çырлахтараççĕ. Она шу çолĕ поçлаттарнă чох сăрапа-çӳхӳпе кайса: йĕрĕх çырлах, теççĕ. || Погубить. Ст. Чек. Çапах та пусан çырлахтартăм (погубил человека через проклятья, через злых духов). СТИК. Çавăнтах çырлахтартăмăр вара: шыва ывăтрăм та, панчалт! туса анса карĕ. || Помирить, примирить, привеста к согласию. Орау. Страшнике пĕр тенкĕ укçа парса, çур штав ереке ĕçтерсе аран-аран çырлахтартăм (избавился от него). Сред. Юм. Пачăшкасĕм тôр шывĕпе çӳренĕ чôхне, çирĕмшер пус илетпĕр тесе, манран та çирĕм пус ыйтаççĕ; вăнпилĕк пус парса арран çырлахтарса ярап. Яргуньк. Эп ăна кайса çырлахтартăм та, те пуçлать ĕнтĕ урăх, те пуçламасть. Покончнл было с ним примирением, но не знаю, возбудит ли он снова процесс или нет. || Убивать. Юрк. Еркĕнĕ мĕн туса пăрахрĕ, икĕ пуслăх наркăмăш илсе çырлахтарчĕ (вĕлерчĕ, его). Халапсем 27. Хăр патра çывăрма кĕрекен çынсене эсир çапла çырлахтаратăр иккен?!

çырттар

понуд. ф. от гл. çырт­­.

çитар

(-дар), понуд. ф. от гл. çи; кормить. Сĕт-к. Макарин çитсен Праскисем кашшăн каç ĕнесем çитарма тохаççĕ. См. çитер. Ярмушка-к. † Улăх тăрăх, ах, хупартăм, путман юра, ай, путарса; ай тур-тур, урам тăрăх хупартăм, ай, тур-тур, çиман çынна çитарса.

çитер

(-_дэ_р), понуд. ф. от гл. çи; кормить, выкармливать, питать. N. † Чохăн çын хĕрĕ полтăм та, тем чол çына çитертĕм. Изамб. Т. Эпир майĕпе çитерсе Елчĕк хирнех тухса кайрăмăр. N. Çитиччен, эсĕ ăна хурусене çитерсе яр. НАК. Туйя кӳлсе каяс лашисене ашшĕсенчен вăрттăн утă пăтратнипе, сĕлĕпе çитерме пуçлаççĕ (ребята, парни). Бгтр. Ялта чăвашсем выльăх çитерме хупнă чухне ахаль тӳрех хупмаççĕ. Ст. Шаймурз. † Йĕпкĕн хура лаша эп çитертĕм, ĕнтĕ сутмалăх мар, кӳлмелĕх. Ау 43. Тетĕш (старший брат) ухутана кайсан, йинкĕш çитерекен ăйрине çапса вĕлерет. Кан. Лаша ситермелле кайнăскер, вăрманта васкамасăр ĕçлерĕ.

çитерттер

вдвойне понуд. ф. от гл. çи. N. Унăн тырри-пуллине шăрчăка çитерттермен (не дали сьесть саранче). Артюшк. Эп сана мана апат çитерттерĕп! Я заставлю тебя кормить меня. Ib. Эп сана апат çитерттерĕп! Я сделаю так, что ты все время будешь есть.

çивĕçлеттер

понуд. ф. от çивĕçлет. N. Çак хачча çивĕçлеттерес полать (мăкалнă).

çирĕплентер

(-_дэ_р) понуд. ф. от çирĕплен. N. Унăн шухăшне тата лайăхрах çирĕплентерме тăрăшнă.

çиçтер

понуд. ф. от гл. çиç. || Закурить. Орау. Пĕре çиçтерсе ярам-ха еппин. Ну-ка я закурю. || Итти быстро. Шурăм-п. Салари хуçа килнелле çуранах иккĕн çиçтерчĕç. М. Шемерд. Çиçтерсе пыраç. Летят как птицы, т. е. идут быстро. || Ударить, звездануть, засветить. Нюш-к. КС. Пĕрре çиçтерсе ятăм, тиççĕ (о пощечине).

çитлет

понуд. ф. от çитле. N. † Чупрăм-кĕтĕм шур пӳрте кăтра çӳçме çитлетме. Кăтра çӳçме çитлесе юл, каяп, анне, курса юл! (Хĕр йĕрри).

çитер

понуд. ф. от гл. çит; доставить, довезти. Шурăм-п. Лаши аран утать, Ишеке ултă сехетрен тин çитерчĕ. Регули 81. Ман онта çитерес, онтан вăлсам исе каяççĕ. Б. Ятгильд. † Пичче мана усатса яр, уй-хапхи патне çитерсе яр. Юрк. Часах Карачăмне хыпар çитереççĕ. Кратк. расск. 20. Сывă халлĕн сан патна çитермесессĕн, санăн умăнта эпĕ ĕмĕрех айăплă пулăп, тенĕ. Пазух. Çичĕ тавлăк хушшинче çитмĕл киле çитерчĕ. Альш. † Чĕнтĕрлĕ кĕпер урлă каçарăр, çитес çĕре çитиччен çитерĕр. || Доносить. N. Ман сăмаха итлемесессĕн, сан çинчен уеса сăмах çитерĕп, тенĕ. || Доставлять. Тайба-Т. Кан. Хаçат-шурналсене вăхăтра çитерсе памасть (не доставляет). || Заставлять ходить, отсылать. N. Сĕтел кутĕнчен сĕтел кутне çитерет. Заставляет ходить от стола к столу (в канцелярии, не обьяснив толком, куда надо обратиться). || Удовлетворить. N. Вĕсен кăмăлне мĕнле çитерес-ши? || Сделать так, чтобы было достаточно. Юрк. Хуларан килнĕ тăванĕ укçапа таврăннă-тăр, тесе шухăшласа, хулара пурăнсаттăм, хулари пурăнăç пит кансĕр пулчĕ: куллен укçа кирлĕ, ниепле те укçа çитерсе пулмаст. Ирĕксĕр киле килтĕм. Кунта эсир ялта аван пурăнатăр пулĕ? тет. N. † Сиртен ытла савнă çыннăм çук, çитмен пулсан çитерĕр. Такмак. Çитмен пулсан çитерĕр, ытла пулсан ан айăплăр. || Ск. и пред. чув. З6. Çавăн пек хитре хĕре те тиркесессĕн, çын кулĕ. Çитменнине чĕлхи-çăварĕ тата ытла çитерет. || Истратить до копейки. Кан. Гата ӳсĕрличчен ĕçсе икшер лашапа урам тăрăх чупса çӳреççĕ. Çапла пĕтĕмпе 600 тенкĕ укçана çитереççĕ те, çĕрне кăлармасăрах, киле (домой) пăрахса тараççĕ. || Напастись. N. † Пирĕн аттен виç ывăл, ăстан калош çитерес (где напасешься на них калош!). || Исполнить. N. Вăл санăн ĕмĕтленнĕ ĕмĕтне çитертĕр. N. Халĕ ĕнтĕ вăл сирĕн пӳрнĕ ырăлăхне çитерсе пачĕ. N. Хăй çинчен каланине те туса çитернĕ (quaecumque de ipso praedicta errant implevit). || Доводить до... N. Хăйне хĕнесе суранлантарса пĕтернĕ те, вилес патне çитерсе пăрахса кайнă (избили чуть не до смерти, бросили и ушли). Орау. Ма апла нумайччен тытать-ши вăл? Çур-çĕре çитересех темеçт-и? Зачем он так тянет? Не хочет ли просидеть до двенадцати? N. Алла çамка çине, кăкăр çине, тата хул-пуççисем çине çитерменни аван мар. || Довести до конца (время). Яргуньк. Килте çав ача амăш макăрса çулталăк çитерчĕ (проплакала год), тет. Яжутк. Шăнкрин вара çулталăк çитерсе тухрĕ, тет. Толст. Пĕчĕкçĕскере, ниепле те урана çитерсе пусаймарăм. || Успевать. Изванк. Ĕлĕк пирĕн ялта кунран-кун выльăхсем нумайçем нумай вилсе пыраччĕç. Пытарса çитерме те çукчĕ (не успеваешь хоронить). || В качестве вспомог. гл. К.-Кушки. Епле эсĕ сехете ку кунччен упраса çитертĕн? Как ты сберег до сих пор часы? Кан. Халăх хушшинче ĕçлесси майланса пырать, çулталăк хушшинче таврари хресченсен выльăхне кăтартса çитернĕ. Изамб. Т. Эсĕ ку япалана киле çĕклесе çитереймĕн (не донесешь). ППТ. Шăтăкне çăварĕ патне чавса çитерсен (когда дорыли), тахçан та ан çухалтăр тесе, пĕр патак лартса хунă. Н. Карм. Кашкăр çиленсе çитнĕ те, калать: сана тавлашса çитереймĕн (с тобою не наспоришься). N. Пурне те тӳссе çитерекен (претерпевший) çăлăнĕ. N. Унăн пур йăнăшĕсене те кам пĕлсе çитерĕ. Тораево. Хăнисем тĕлĕннĕ: ку ухмах йăван ăштан тупса çитернĕ (откуда он все это достал). N. Вĕрентет пире вырăсла: пĕтĕмпех пĕлсе çитерейместпĕр (всего-то не познаем). Ала 98°. Кашнă çын килне кĕрсе çитеримастăн полсан (если не имеешь времени заходить в каждый дом), çынсен алăкĕсем патне анчах пырса чĕн.

çитĕнтер

понуд. ф. от гл. çитĕн, вырастить. N. Улма йывăççисем сыпса çитĕнтерме, пыл хурчĕсем пăхма, выльăх-чĕрлĕх пăхма вĕренетчĕç. Сĕт-к. † Эпĕр туя кайман-и, инке илсе килмен-и? Отмăл копа айĕнчен олталаса клартăмăр, çитмĕл копа айĕнчен çитĕнтерсе килтĕмĕр. Кумак-к. Аттепе анне мана пĕчĕккĕ чухне вăй çитнĕ таран аван ӳстерсе çитĕнтернĕ.

çутар

понуд. ф. от гл. çу.

çутарттар

вдвойне понуд. ф. от çутар. Кратк. расск. 21. Йăла тăрăх Иосиф пичĕшĕсенĕн урисене çутарттарнă.

çутар

понуд. ф. от гл. çу.

çутарттар

вдвойне понуд. ф. от çутар.

çул хуртар

понуд. ф. от çул хур. N. Хĕлле акнă анасем çинчен çул хуртарас пулмаст.

çулантар

понуд. ф. от çулан. || Бить, колотить. Т. VII. Пит хытă çулантара (дубасить, колотить) пуçларĕ. Букв. 1886. Атте варт çавăранчĕ те, мана хулăпа çулантара пуçларĕ. N. Анне мана хытă кăна çулантарчĕ çав.

çулăмлантар

(-дар), понуд. ф. от çулăмлан.

çулăнтар

понуд. ф. от çулăн. Г. А. Отрыв. Хайхи упа тухать те, усал ачине тытать те, ну çулăнтарать. Хайхи усал ачи аран ĕçерĕнет.

çулăхтар

понуд. ф. от çулăх. || Влиять. Конст. чăв. Хамăн пĕртте макăрмалла марччĕ; çук, тӳсеймерĕм, калас сăмахсене те каласа пĕтереймерĕм, хама та çулăхтарса кайрĕç те, макăрах пуçларăм вĕсемпе пĕрле.

çуллантар

понуд. ф. от гл. çуллан; бить. N. Çуллантар-ха пĕре. Сред. Юм. Çуллантартăм тесе пит хĕнерĕм тессине калаççĕ. Ib. Пĕри тавар илчĕ те, ôкçа памасăрах ôта пуçларĕ. Хуса çитсе, ярса тытрăм та, хытă çуллантартăм.

çунтар

(с’упдар), понуд. ф. от гл. çун, жечь, обжигать. N. Тата тепĕр чăваш икĕ куçсăр пулчĕ: куçне тупă пулькки, патне ӳксе, çурăлса кайса, çунтарса пăрахрĕ. Шурăм-п. Куç ыратсан, ăна çунтарнă эрех шывĕпе сĕрĕр (йĕпетĕр). Слакбаш. Исвис (исвĕс) çунтараççĕ. Жгут известь. || Жечь (о солнце). N. Питĕ шăрăх, çонтарсах ярать; кĕпе-тонтир çавăнпа питĕ пĕтет. || О повышенной температуре тела. Якейк. Мана çăрккаç çонтарса прахрĕ. В прошлую ночь у меня был жар. || О жаре в лице. Собр. Пит-çăмарти çунтарсан, çын калаçат, тет. || О действии некоторых жидкостей и др. веществ. Юрк. Ĕнер хыта ĕçнĕ çыннăн çăварне эрехĕ, хăватлăскер, вут пек çунтарса анса каят. Сĕнтерчĕ 34. Ай-яй! Пĕтертĕр! Çунтарать! ||О крапиве. Ой-к. † Сикрĕм-пăхрăм вĕтрене те, кут çунтарса янă мĕн. || Мучить жаждою. N. Тĕрмере усранă чухне ăна çиме памасăр выçăпа асаплантарнă, ĕçме памасăр ăшне çунтарнă. || Протопить (печь). Толст. Вут хутса çунтарсан, анне те тумланчĕ. Сунт. Манăн халь кăмака хутса çунтарас пулать. Баран. 139. Хĕвел ăшши çунтарсах илет: чулсем, хăйăрлă çĕрсем, тата ытти тĕрлĕ япала та хĕвел ăшшипе пĕçерекен пулать. || Ходить бойко и бодро. Янтик. Ачасем çунтарса çӳреççĕ урам тăрăх (шатаются бойко и бодро). Альш. Каят касак пек çунтарса. Ск. и пред. чув. 98. Шыракансем таврăнчĕç, лашисене çунтарса (замучив). || Делать энергнчно. Орау. Атя, çăпатана çунтарар (давай плести)! Ск. и пред. чув. 5. Чĕкеç кинĕ ахаль те ĕçне тăвать çунтарса, карчăк çапах Чĕкеçне вăрçать ĕçне туманшăн. Ib. 81. Татах тепĕр тапхăрне туйне турĕç çунтарса. || Бить (а особенно кнутом, прутом, когда удар производит как бы ощущение ожога). КС. Çунтар, бить (кого), напр., кнутом, прутом. Чирикеево. Çунтарса килем-ха эпĕ ăна! Вăл картла выляма вĕренесшĕн-им-ха! Сред. Юм. Çôнтартăм, сжег, прибил. N. Пушă илчĕ те: ак сана улма! ак сана улма! тесе, çунтара пуçларĕ. Сĕт-к. Виçĕ йоплĕ чĕн пуши (его) кастарать те çонтарать. Рак. Икĕ хĕрринчен çунтартăм, вăта çĕртен сыстартăм. (Çăнăх аллани). || Беспокоить, заставлять беспокоиться, огорчать. Ал. цв. 4. Шыракан япалине хăй пĕлмесен, ăна епле шыраса тупмалла, çавă мана пит çунтарать. Кив-Ял. † Савни урăхне кайсассăн, çав çунтарать чĕрене. (Вăй юрри). N. Укçа çукки çунтарат. N. † И, çӳлĕ тусем, ай, пуçĕнче, лашасем вылятаççĕ тутарсем, пире çунтаракансем, ай, матурсем. N. Çыннăн ăшне çунтарассăм килмерĕ. Не захотелось огорчить людей (напр., страшными рассказами о войне). N. Авалхи тусçăм халте çӳрет, лăпланнă чĕрене çунтарса. || Сред. Юм. Çунтарать, 1) очень жарко, 2) очень хочется.

çунтарттар

понуд. ф. от çунтар; велеть жечь, велеть истопить. Орау. Кăмакасене кăшт çунтарттарасах пулать, атту сивĕ.

çунатлантар

понуд. ф. от çунатлан;. окрылять. || В перен. знач. N. Ăссăрăн ĕмĕчĕ суя ĕмĕт, кăлăх ĕмĕт, ăссăра тĕлленнĕ тĕлĕк çунатлантарать. Ачач 40. Вăл Тимуша çунатлантарса ярать.

çуртар

(-дар), понуд. ф. от гл. çур. N. Кĕрешсене çуртарса, хăма туса хур. Вели расколоть кряжья на доски. К.-Кушки. † Кĕленче çăмарта çурăлчĕ, кустара пĕлмесĕрех çуртартăм. || Обдирать. N. Ыраша çуртараççĕ-и? Обдирают-ли рожь? Сред. Юм. Çăнăха пит шолтра авăртсан: çортарайнă вит (только ободрали), теççĕ. || Провести борозды по бороздам же. Рук. календ. Прокоп. Шăтса вершук пулсан, çумне пĕтермешкĕн йывăç сӳрепеле пĕр виçĕ-тăватă хут сӳрес пулать; пĕр шит ӳссен, çуртарас пулать. || То же, что çурмалантар? N. Эпĕ вилмесĕр анана ан çуртарăр... вилмесен хамăрах çурса пăрахăпăр.

çураттар

понуд. ф. от гл. çурат. С.-Устье. Павăшка килсен, карчăка ача çураттарнă (помогла родить, приняла), тет, хăва ним пĕлмесĕр выртнă, тет.

çураçтар

понуд. ф. от гл. çураç. Могонин. Уна мĕнпе çураçтарас? тет. Леш калать: вот она мĕнпе çураçтармала, тит: сĕлĕрен кĕсел пĕçермеле те, кунтă е пĕрне ăшне хурса, çав йĕрĕх пурăннă тĕле кайса çакмала; çакнă чух каламалла: эй йĕрĕх, йĕрĕх! эп сана кĕсел те, çу та паратăп, мана ан тив ĕнтĕ, тесе йăлăнат те, йĕрĕхĕ вара вăл çынна каçарать, каран тивмест; çын та чĕрĕлет, тет, вара. С.-Устье. Пĕр хуçа патне ĕлĕк пĕр улпут ывăлĕсем хĕр калаçма пынă, тет. Хĕрне çураçтарсан, эрек ĕçме тапратнă, тет. N. Эпĕ пичия трудиться туса пор(ăн)нăшăн çораçтарăп.

çотлаттар

понуд. ф. от çотлат. Б. Олг. Пăшалпа çотлаттарчĕ пат-лот! N. Лапрапа пĕре çотлаттартăм.

çуттар

(-та_р), понуд. ф. от гл. çут. N. Ку вара вут çуттарса, тĕрмене чупса кĕнĕ.

çотăртаттар

понуд. ф. от гл. çотăртат. Шорк. Çапла анатала çотăртаттарса (с треском) анчах анса карăм.

çухаттар

понуд. ф. от çухат. Орау. Апла çынна пара-пара ярса çухаттар-ха çавана.

çухăрттар

понуд. ф. от çухăрат. Кан. Кармуньпе çухăрттарса пырса кĕреççĕ.

çӳрет

понуд. ф. от гл. çӳре. Альш. † Ман пуçăмри шур çĕлĕке пăтаран пăтана çӳретрĕç; эп каясси таçтан паллă — килĕрен килле çӳретрĕç. || Носить, таскать (напр. в кармане). Микушк. † Хранцуски тутăр, виç пан улми, эрне çурă çӳретрĕм кăсяра. Баран. † Тинĕс çинче пулсан та, типĕ çĕрте те, вăрçăра та, килте те Тарас чĕлĕмне хăварман, çумĕнчех çӳретнĕ. || Возить. Баран. 159. Хура тинĕспе Азов тинĕсĕ тăрăх тавар çӳретсе, Россия ют патшалăхсемпе суту-илӳ тăвать. || Обьезжать, обьездить, выездить, приучать к езде (лошадь). N. Çӳретмен лаша пуçсăр пулать. Яндобы. Патша калать: халь çĕн лаша пур, тавай çӳретме каяс, тет. К.-Кушки. Кӳршĕри Ивансем тьыхине çӳретме тухнă. || Называть. Юрк. Чăваш ячĕпе çӳрете пуçланă. Начали называть чувашами. || Случать. К.-Кушки. Ку вăхăтра вĕсем çӳретеççĕ. В это время у них бывает случка. Ib. Хура ăйра хăй тĕслĕ кĕсрепех çӳретеççĕ. Карего жеребца случат с такой же кобылой. Ib. Кĕсрине ула ăйрăпа çӳретнĕ. Кобылу случили с пегим жеребцом. Ib. Вĕсен паян кĕсрине çӳретнĕ. Сегодня у них случали кобылу. || Употребл. в качестве вспомог. гл. N. Тăхăнма юраман çĕтĕк тумтирсене, тăла-çăпатасене, атăсене пӳртре вырттарса çӳретес пулмасть. Чуратн. Ц. Кăна тырă çитерсе çӳретеччен, яла хуса кĕрем. Кан. Эсĕр мана ма Чуптарса çӳрететтĕр (= çӳрететĕр). Вы что это обманываете меня и заставляете ходить попусту.

çăвăнтар

понуд. ф. от гл. çăвăн. Юрк. Çав мунчана кӳртсе çăвăнтарасшăн (пустить вымыться). Такмак. Çак хăта пур туй халăхне те çав мунчана кӳртсе çăвăнтарасшăн, тет. Альш. Сана вăл çăвăнтарĕ те, пылчăклă тумтирне хывтарса лайăх кĕпесем тăхăнтарĕ.

çăвăрат

понуд. ф. от çăвăр. Якейк. Аллине тытса чариман полсанах, мана вăл çăвăрататьчĕ (заставил бы навеки уснуть, т. е. убил бы).

çăкăнтар

понуд. ф. от çăкăн. N. † Çăка хапха тĕпĕнче çăкăнтарăпăр ютсене. Н. Лебеж. † Юман хапха тĕлĕнче, йăлăнтарса тăрататпăр, çăка хапха тĕлĕнче çăкăнтарса тăрататпăр.

çăлăнтар

понуд. ф. от гл. çăлăн.

çăрăлтар

(-дар), понуд. ф. от çăрăл.

çăрăнтар

(-дар), понуд. ф. от çăрăн. Çĕнтерчĕ 15. Пылчăк айне çăрăнтарсах кӳртсе хурасшăн-çке эсĕ.

çăртар

понуд. ф. от гл. çăр. Кан. Выльăхсене пĕр вырăнтах нумай çăртарма юрамасть.

çăрхалат

понуд. ф. от гл. çăрхала. Н. Карч. † Хурама пĕр пĕкĕ, хура лаша, çăрхалатса пулмаç çулпала.

çăтăхтар

понуд. ф. от гл. çăтăх.

çăтăртаттар

понуд. ф. от çăтăтртат. Слеп. Тимĕрчек çăтăртаттарса (с’ŏдŏрдаттарса) çиятпăр. || Щипать, есть, жечь, саднить. КС. Эрех çăвара çăтăртаттарать (ест). Ib. Çĕçĕ каснă вырăна тăвар кĕрсен, çăтăртаттарать (или: çатăртаттарать). || КС. Çăтăртаттарса ларать. Дрищет (не так сильно, как „çатăртаттарса“. Так и в Сред. Юм.).

çĕклентер

понуд. ф. от гл. çĕклен. N. Халран кайса усăнса анакан алăсене çĕклентерсе тăраттăн эсĕ. Пазух. 99. И, çил вĕрет, çил вĕрет, çил çĕклентерсе ярать. || Взрывать (порохом и пр.). N. Пӳртне тарпа çĕклентерсе янă. Срв. ыткăнтар, сиктерт. || Преувеличивать. N. Вĕсĕм çĕклентерсе калаçма юратаççĕ — Мухаммет та коранĕнче хăш тĕлте пит çĕклентерсе çырать. || Вдохновлять. N. Чуна çĕклентерет.

çĕклеттер

понуд. ф. от _çĕклентер. Нюш-к. Пит çĕклеттереççĕ-çке сана. N. Çак япаласене те вĕсенех (их же) çĕклеттерес (надо заставить нести). Юрк. Çав тарсене вут тĕртсе, çĕрне çĕклеттерсе ятăмăр (взорвали).

çĕлет

понуд. ф. от гл. çĕле, заказать шить. К.-Кушки. Эпĕ кăçал тăлăппа кĕрĕк пĕрлех çĕлетрĕм. Ib. Иванпа Марьене кĕрĕк çĕлетрĕм. Я сшил (т. е. заказал портному и он сшил) по шубе для Ивана и Марьи.

çĕлеттер

вдвойне понуд. ф. от гл. çĕле, заставить шить. К.-Кушки. Эпĕ Иванпа Марьене кăçал кĕрĕк çĕлеттертĕм. В нынешнем году для Ивана с Марьей я справил шубы. Ib. Вăрмантан пĕрре вутă тиесе килсе панăшăн виçĕ кĕпе çĕлеттерчĕ. N. Кивĕрен (из старья) атă çĕлеттертĕм.

çĕмĕрттер

понуд. ф. от гл. çĕмĕр. Истор. Киеве (= Кейăва) тавăрăнсанах, вăл ĕлĕк хăй пуççапса пурăннă кĕлеткесене çĕмĕрттерсе тăктарнă. В. Олг. Чăмай-ха, тет, эп сере арçури кӳрсе çĕмĕрттерем. || О сильном и быстром движении (езде, работе). N. Эпĕ ӳксе юлтăм, ыттисем çĕмĕрттерсе иртсе кайрĕç. БАБ. Çав çичĕ çул пулнă выçлăхăн юлашки çулĕнче пирĕн енне хай сепирсем çĕмĕрттерсе те çитрĕçĕ, тет. N. Патша çарĕпе пит хытă çĕмĕрттерсе пынине курсан… Кан. Çĕмĕрттерсе кăна пырса кĕрет учреждение ĕçлеме. Çутт. 144. Çавăнтах çил шăхăрса, çĕмĕрттерсе çитрĕ. Орау. Хапхине кариклаттарса уçса ячĕ те лашипе çĕмĕрттерсе анчах кĕрсе карĕ (въехал шибко). Альш. Çапла çĕмĕрттерсе çӳреççĕ вăл хăнасем. Хурамал. Нумай выртать-и, сахал выртать-и, çурçĕр вăхăтĕнче шăнкăрав сасси çĕмĕрттерсе килсе хĕр тăракан çурт патне килсе чарăнчĕ, тет. N. Виçĕ ывăлĕ вăрăçра çунса çӳреççĕ, епле туй туса çĕмĕрттерсе намăс мар уна (т. е. ей)? N. Пырсан-пырсан, çакна хирĕç (ему навстречу) туй çĕмĕрттерсе пырать, тет, Изамб. Т. Эй, эпир çĕмĕрттерни пек никам та çĕмĕрттермен пуль (пировали на свадьбе). Пир. Ял. Халь вăл (çу савăчĕ) çĕмĕрттерсех ĕçлет (работает во всю). Буин. Мĕн çĕмĕрттеретĕр? Что поделываете? Ст. Чек. Мĕн çĕмĕрттерсе çӳретĕр? Что вы тут поделываете? || О кипучей, деятельной, веселой жизни. Янтик. Ну, ача! мĕн çĕмĕрттерсе пурăнан-ха хăш чухне? (т. е. что подковываешь). N. Эсĕ мĕн çĕмĕрттерсе пурăнатăн? Мана пĕр виçĕ сăмах çырса яр. Тăв. 2З. Ну мĕн çĕмĕрттерсе пурăнатăр? Авай-и-ха, Саньук? Трхбл. Вĕсем пурăнăçа çĕмĕрттереççĕ кăна. Они живут припеваючи. Ск. и пред. чув. 4. Пурăнăçа çав карчăк çĕмĕрттеретчĕ анчах: пурччĕ унăн качака, икĕ сурăх, пĕр кушак, чалăш пӳрчĕ тăрринче тăманасем усратьчĕ, тăманасем патĕнчех тимĕр тылă ларатьчĕ. || Выругаться громко. || Proficisci, отправляться. Кан. Эсĕр хăвăр ăçталла çĕмĕрттеретĕр тата.

çĕрт

понуд. ф. от гл. _çĕр. || Изводить попусту (напр., о хлебе). Шел. 51. Темĕн чухлĕ тыр-пулă ĕçкĕ пирки çĕртеççĕ. Якейк. Мĕн пустой çăккăра çĕртен. (Гов. дармоеду). || Порочить, обесславить. Трахома. Яланах эсир чăваш ятне ан çĕртĕр. Трхбл. † Атте-анне ятне çĕртес мар. Сред. Юм. Аçу ятне çĕртĕтĕн. Порочишь отцовское имя! Ib. Ашшĕ-амăш ятне çĕртсе порнат. Порочит имя родителей. Байгул. † Атте лаши — турă лаша; лаша турă теейсе тул çутăличчен çӳрес мар, атте ятне çĕртес мар. N. † Çатанăн леш енче хĕрсем пур, шăтăк витĕр пăхма хушаççĕ; шăтăк витĕр пăхмăпăр, атте-анне çуртне çĕртмĕпĕр. Кан. Асамăç сăмаххисене „Сунтала“ кĕртни „Сунтала“ çĕртет, текенсем.

çăршĕнтер

понуд. ф. от çĕршĕн. КС. Çанта вĕрен-пăява мĕшĕн çăмăр айĕнче çĕршĕнтерсе вырттаратăр?

çĕр вырттар

понуд. ф. от çĕр вырт. Рус. Атя хам пата, çĕр вырттарса ярăп (я дам тебе ночлег). N. Çĕр вырттармĕç-ши, тесе, чӳрече умне пырса шаккарĕç.

çĕттер

понуд. ф. от гл. çĕт. N. Вирлĕ чĕлхеллисенĕн чĕлхине çĕттерет, ватă çынсене тăнран çухатать.

çĕтĕлтер

понуд. ф. от çĕтĕл; раздражать кого, дразнить. КС. Мĕн çĕтĕлтерен çавна. Якейк. Павăл арăмне паян çĕтĕлтертĕм анчах (ужасно разозлил). Йӳç. такăнт. 12. Чарăн, ывлăм, ан çĕтĕлтер аçуна! Орау. Ан çĕтĕлтер ачана! Не дразни ребенка!

тайăлтар

понуд. ф. от гл. тайăл; наклонять. КС. Сăра пичкере сахаллансан, пичкине тайăлтарса ăсаççĕ. Шурăм-п. Çатма çине çăв чӳлмеккинчен çăва тайăлтара-тайăлтара ярса… N. Вăл пĕлĕте тайăлтарса анчĕ. Собр. Уйра ларан хыт-хура, çил-ту пычĕ тайăлтарчĕ; пирĕн пек çамрăк ачисене ялти куштан тайăлтарчĕ.

таянтар

(-дар), понуд. ф. от гл. таян, прислонять. Байг. Вăл Ивана çуна çинчен илет, тет те, поп калинки юпи çумне таянтарса хăварать (прислоняет), тет. Изамб. Т. Кĕлтисене пĕр йĕрке çумне тепĕр йĕрке таянтарса пыраççĕ (прислоняют ряд к ряду).

тавлаштар

понуд. ф. от гл. тавлаш. Конст. чăв. Эпĕ кунта тĕн тавлаштарма (спорить о вере) килмен халĕ пирĕн пата. КС. Эпĕ ăна паян хытă тавлаштартăм. N. Эпĕ пулсан, çав Тарас пеккисене хампа тавлаштарса тăмастăп. Молча-а-ать! тетĕп те, шăп пулаççĕ.

тавăрăнтар

понуд. ф. от гл. тавăрăн. N. Турă сана тавăрăнтарса кăтарттăр (пусть вернет домой). N. Ку вăрçă пире киле час тавăрăнтармаç поль-ха.

тавăрттар

(-ттар), понуд. ф. от гл. тавăр. Çутт. 42. Мана кĕлте тавăрттараççĕ. Меня заставляют переворачивать снопы.

таклаттар

понуд. ф. от таклат, стукать. КС. Патакпа сĕтеле таклаттарчĕ. Стукнул (не сильно) палкой по столу. Кан. Туяна (трость) илсе таклаттарса тухрăм (вышел, стуча ею). Шорк. Таклаттар, стукнуть (напр. пальцем по столу; слабее, чем шаклаттар! Ib. Пӳртре тоюпа таклаттармасан та йорĕ ĕнтĕ. || П. Патт. Таклаттарса чуп. || Бодать. N. Каç-таки çавăн кутĕнчен пĕрре пырса таклаттарчĕ (не особенно сильно, кăрăслаттарчĕ — было бы сильнее). || Колотиться (о сердце). Кан. Чĕре тукмакпа тӳнĕ пек таклаттарса тапать (колотится с страшной силой).

таканлаттар

понуд. ф. от таканлат.

такăнтар

понуд. ф. от гл. такăн; подставить ногу. Ст. Чек. Якейк. Такăнтарса ӳкерсе ачая вĕлерме полать. || В перен. см. Якейк. Эс мана такăнтарасшăн пустой ан хытлан та, нихçан та такăнтарас çок эс мана. N. Эпĕ ун умĕнче усал ĕç тума шухăшлатăп пулсан, манăн ĕçе вăл ăнтармĕ, такăнтарĕ. Йӳç. такăнт. Йӳççи такăнтарчĕ. Вино повредило. Тăв. 20. Пирĕн çын мар вăл. Пирĕн ăна такăнтармалла.

такăртаттар

понуд. ф. от такăртат. Альш. Каятпăр çемçе çулпала (по болотинстому грунту) такăртаттарса — урапа сасси илтĕнмес ĕнтĕ.

такăртаттар

понуд. ф. от такăрлат.

талаштар

понуд. ф. от талаш. || В. Олг. Иккĕшĕн те вăлсан, ырăсам полнă. Ырисене талаштарма тапратнă.

талкăштар

(-тар), понуд. ф. от талкăш. || Вытолкать. Чуратч. Ц. Утăм. Хĕне-хĕне талкăштарса тулалла кăларса ячĕ. Тип-Сирма. Çакна илтсен, майранăн упăшки хăй майрине тытнă та, чӳркӳрен талкăштарса кăларса янă.

талпаслантар

понуд. ф. от талпаслан. || Напрягаться, стремиться. Кан. Тĕпекрен çулса илсе, пĕре хы-ытă талпаслантарса пăхсан, мĕн калĕç-ши ку çынсем?

талтлаттар

понуд. ф. от талтлат. || О тяжелом и грузном ступании при беге? КС. Ман паталла пĕр çын талтлаттарса чупса çиттĕрĕ. || О тяжелом шаганьи. Сред. Юм. Пит хыттăн ŏтакан çынна: талтлаттарса отать, теççĕ.

таманлантар

понуд. ф. от таманлан.

танлаттар

(-ттар), понуд. ф. от танлат. || Сильно ударить, боднуть. Хурамал. Аяккарах кайнă ку каç-таки чупса килсе танлаттар çак карчăка! Карчăк сĕчĕ-мĕнĕпе пăлтăр-палтăр! йăванса кайнă.

танкăлтаттар

понуд. ф. от танкăлтат, заставлять ступать против воли (тащить с собой). Хурамал. Эпĕ пĕр ачана аллинчен тытрăм та танкăлтаттарса çавăтса кайрăм. ЧС. Çыннисем çавăта пуçласан, луçĕ çавăтакансене кутăн çаврăнчĕ те, хайхискерсене çырма тăрăх танкăлтаттарса илсе кая пуçларĕ. СТИК. Танкăлтаттарсах кăларса ятăм. Я выгнал его толчком, схватив за руку. || Заставлять звонить.

танкăртаттар

понуд. ф. от танкăртат. СТИК. Пĕренене пĕренесем-мĕнсем урлă танкăртаттарса кустарса ятăмăр (покатили, пустили катком). Орау. Вăсем патнелле (к лежащей паре флиртующих) тепри кăк тункатине (корягу) кустарса, танкăртаттарса ярать. (Изображает, как подпрыгивая катится коряга).

танкăштар

понуд. ф. от танкăш.

тапалантар

понуд. ф. от тапалан.

таптар

понуд. ф. от гл. тап. || Подпирать. Нюш-к. Юпа таптарма карăмăр. || Бить шерсть. Шел. П. 51. Çăмĕсене таптарчĕç. N. Çăм таптарма пынă (приходил), тет.

тапăлтаттар

понуд. ф. от тапăлтат. || Бить ногами по воде (о лошади). Б. Яныши. Пиртен пĕри утсем патнелле пăхнă та, çак ут шывра тапăлтаттарнине курах кайнă. N. Урисене тапăлтаттарать.

тапăнтар

(-дар), понуд. ф. от тапăн. К.-Кушки. Хăна ан тапăнтар. Не позволяй приставать к себе.

тапăртаттар

понуд. ф. от тапăртат. Paas. Ан тапăртаттар урăна (в др. гов. урупа). ТХКА 47. Туя кӳлçе кайса, тапăртаттарса, ташлатса, пуçа ывăтса, хӳрине тӳлесе, çилхине хĕрлĕ, симĕс, сарă лентăсемпе çивĕтлесе, туй халăхне тĕлĕнтермелле лашасем пулман та пирĕн. || Скакать. КС. Сутнă лаша киле тапăртаттарса килчĕ (прискакала). Яргуньк. Выртса йăванчĕ те, пĕр хуп-хура, тĕнчере çук лаша пулчĕ те, хула хушшинче тапăртаттарса çӳрет, тет. СТИК. Халĕ авăна харăс-харăс çапмаççĕ, тапăртаттарса çапаççĕ (не враз, а с перебором). || Пробирать (кого). Буин. 155. Тапăртаттарса илчĕ. Пробрал.

тапрантар

понуд. ф. от тапрану. N. Ăна (снадобье) хут çинче шĕшлĕпе ватаççĕ те, эрехне путылкка çине ярса лăкаса тапрантарса хутăштараççĕ.

таптат

понуд. ф. от гл. тапта; задавить. К.-Кушки. † Эпĕ пыраттăм урампа; хранцус явлăк таптатса (так что лошадь ступала по платкам их топтала). Чăв. й. пур. 21. Пĕр вăхăтра мункунта ултă лаша кӳлсе урам тăрăх çӳренĕ чух пĕр ачана таптатнă (задавил). N. Таптатсах пырат хыçран. Едет сзади так, что почти наступает на передних; может быть, и гонит лошадь.

таптаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. тапта. Сред. Юм. Пирн анана кĕтӳçсĕм кĕтӳç таптаттарнă (пустили туда стадо, и оно вытоптало хлеб). N. Таптаттарсах пырать. Едет сзади очень близко, так что лошадь почти наступает на сани, едущие впереди. N. Эпĕ: вăл пире таптаттарса каять, тесе, питĕ хăраса ӳкрĕм.

тарт

(-т), понуд. ф. от гл. тар. Эльбарус. Ун чухне пур усалсене ялтан тартмали йĕркесене пурне те тунăччĕ, теççĕ. Тайба-Т. † Çакă ялăн ачисем хĕр вăрлат та, хĕр тартат (воруют невест, а невесты от них убегают). || Упускать (пойманное). Пазух. Тиек йытти тил тытать, и-ю, тил тытсан та, тил тартать. || В перен. см. N. Анчах аслă пуçлăхсем, чиновниксен аллинчи кулаçа тартасшăн пулман (не хотели выпускать из своих рук сладкого куска). Полтава 49. Гетман хура шухăшне хĕр юратни тартас çук. || „Сплавить“ в другое место. Сунт. Пирĕн укçине (деньги-то) кунтан тартас пулат. Орау. Йĕрне шыраканнинчен тартса çӳретеççĕ (жгут спроваживают от одного к другому, чтобы ищущий его не заметил). Тăв. 43. Ыранччен тартмĕç-ха. До завтра еще не сплавят (хлеб). N. Тата килти япаласене пĕрех май тартать Малти-кассалла.

тарăлтаттар

понуд. ф. от тарăлтат. || Ау. 8. Ик туртаран тытрĕ, тет те, тарăлтаттарса анса кайрĕ (воз), тет.

тарăхтар

понуд. ф. от гл. тарăх. Кан. Кăна та мана кирлĕ таварсемех тарăхтарнă-мĕн. N. Вăл тарăхтарса пурăнсан та, ăна асла хураççĕ. Юрк. Ху ĕçнипе çемйӳне те тарăхтаратăн пулĕ. Ib. Авă çавă ача-пăчасемпе арăм пирки кăна мана тарăхтарат та, вăсем пулмасан эпĕ тен сыпса та пăхмăттăм. Пĕччен пурăнма шуть те кăна. N. Те эсĕ тата ĕлĕкхи пек мана кĕттерсе тарăхтарасшăн-и? Изамб. Т. Куçарасса нимĕн те куçарман, анчах Чĕмпĕр çулĕ тарăхтарчĕ. || Надоедать. Изамб. Т. Эс ул япалана ыйта-ыйта йăлт тарăхтартăн ĕнтĕ мана. N. Вăл ăна хăй хыççăн çӳретсе йăлт тарăхтарса пĕтерет.

тармаклантар

(-дар), понуд. ф. от тармаклан. Кан. Аллипе куçа тармаклантарса пăхрĕ.

тартлаттар

понуд. ф. от тартлат. || Гл., подр. сильному толстому, но не резкому, звуку crepitus ventris. КС. Тартлаттарчĕ, чăшлаттарчĕ. (Haec verba partim crepitum, partim flatum ventris im.).

тархаслаттар

понуд, ф. от тархасла. N. Пĕр шухăшсăр пурăнаççĕ, укçаллăран темĕн чухлĕ халăха хăйсене тархаслаттарса, тилмĕрттерсе ĕçлеттереççĕ.

тасаттар

понуд. ф. от гл. N. Праçнике пӳрт ăшччиккине тасаттартăм. Орау. Киле-çурта пĕтĕмпех пăснă (напустили порчу на весь дом). Такăшне илсе килсе тасаттарас ĕнтĕ. Етрух. Юмăçĕ, тасаттаракан патне пырсан, хай çурштав эрехе пĕчченех ĕçсе ярать.

таттар

понуд. ф. от гл. тат. N. † Ешĕл чӳкне (платка) çынтан таттармăп, хамăр ялтан инçине илеймĕп. Истор. Епле те пулсан куланая çуллен таттарса тăрса (заставляя платить), хыснана пуйтарасшăн пулнă.

тачлаттар

понуд. ф. от тачлат. Орау. Ӳпне выртнăскере аллисене çурăмĕ çинчен çĕклеççĕ те, сăвай çапнă пек тачлаттарса çапаççĕ. (Игра в „пурне сумалла“).

ташлаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. ташла. N. Хĕрсемпеле епле пурнан-ха? Хĕрсене ывăç тупанĕ çинче ташлаттаран пулĕ? Янш.-Норв. Унтан ташлаттарма пĕр вăйçă илсе килеççĕ те, туй тума тытăнаççĕ. || Трезвонить. Трхбл. Сăвăр Хĕветĕр (вм. Хĕветĕрĕ) чансене ташлаттарат кăна (о трезвоне).

тепĕртеттер

понуд. ф. от тепĕртет. Б. Нигыши. Хай хĕр тăнă та, тепĕртеттерсе ташла пуçланă.

тертлентер

понуд. ф. от тертлен. N. Унта вăл мĕн пур арçынни, хĕрĕ-хĕрарăмĕпе ĕçлеттерсе тертлентернĕ. Истор. Ывăлăм, тархасшăн, вăрçса, халăха ан тертлентер.

тытăнтар

понуд. ф. от гл. тытăн. См. уйран. Чума. Пуç çавăрăнса хăсма тытăнтарать. ЧС. Тепĕр çулхине вирĕме старастасем хăйсем тытăнтарчĕç (заставили совершить обряд вирĕм). N. Чĕнпе тытăнтарнă икĕ патак (две палки, соединенных ремнем). || Укрепить, скрепить. Якейк. Арчая (сундук) катăлса тохасран кĕтессисене тимĕрпе тытăнтарнă (обили). Якейк. Кĕпер тунă чох ик пăрăса лайăхах сыпиман полсан, çак ик пăрăса кĕпер тăвакансам кĕт анчах тытăнтарнă, кĕпер çине кĕме хăрамала.

тыттар

понуд. ф. от гл. тыт. Хир-б. Стариккине аçам тăхăнтараççĕ, хул-хушшине мăнă çĕлĕк тыттараççĕ. Çĕнĕ-Кипек. Кăшманла выляс пулсан, пĕр мăнă, вăйлă ачана суйласа илеççĕ те, пĕр-пĕр юпаран тыттарса тăратаççĕ (заставляют держаться за столб). Регули 732. Эп она тыттарам (тытма калам). Ib. 697. Тыттаракан маррине кăтартрăм (тыттарманнине). Ib. 733. Вăл хăва тыттарчĕ (сам дался в руки), эсĕр çавăнта она тытрăр. || Давать в руки, вручать. Изамб. Т. Хам та илĕп, ан тыттар (не давай в руки, не угощай), нумай пулмас-ха çини (я недавно ел). N. Пушă черккине калле тыттарат. N. Чей таврашне тыттарман. В. С. Разум. КЧП. Мана, атте-анне куриччен, аллă тенкĕ алла тыттарчĕ. || Всучить (негодный товар и пр.). Юрк. Сана вара, улталаса, шăтăк сăмавар тыттарса ячĕç пулĕ: шывĕ урайне юхса туха пуçларĕ-çке! тет. || Прикрепить при помощи крючка и пр. Чертаг. N. Çуйăн вăлти юпине çыран хĕррине тăрăнтарса лартаççĕ, унтан тата шывăн икĕ енчен вăл юпана кантăрасемпе тыттараççĕ. Изамб. Т. Çав шăлсенчен (за эти копылья) хурама (вязки) анса тупансене (полозья) тыттараççĕ. || Скреплять (чем). N. Урапана тимĕр тыттарнă. N. Чӳречисем пĕчĕк, маччине тыттарман (не сплочены). || Пришить. ЧП. Хура шĕлепке хĕррине хура пархат тыттартăм. || Обивать. N. Арчана тимĕрпеле тыттарнă. || Отделывать (чем). Ачач 79. Кăвак йĕмĕсен çĕввисене хĕрлĕ йышши йĕрпеле тыттарнă. N. Çияла кĕмĕл тыттар. || Заставить (нанять и пр.) городить. N. Анкарти карти хамах тыттарчĕç. N. Эсĕр: анкарти тыттаратпăр, тенĕччĕ. || Огородить. Микушк. Çакă Микӳшкелĕн укăлчине тыттарар-и тăмра хĕлĕхпе? Кан. Сут пулакан çурта йĕри-тавра пралук картасемпе тыттарса пĕтернĕ. N. Сăрт хĕррине хӳме тыттарнă. || Дать взятку. N. Ĕçӳ тухтăр тесессĕн, ик-виç кĕмĕл тыттарас пулать. Çавăн пек пулнă ĕлĕк. || Обманывать. N. Тыттарать, обманывает. Кан. Вăл хуман пулсан та, сана: хунă, тесе, тыттарат. Пшкрт. Вăл мана тыттарчă (-чы̆; или: вăл мана чăсрă). || Щипать (о морозе). Якейк. Ай-ай, паян холхая тыттарать (холод, мороз заставляет хвататься за уши). || Точить. N. Пурта (çавана) кайса тыттарас-ха.

тивтер

(_ти_вдэ_р), понуд. ф. от гл. тив. См. тивер, тиверт. Истор. Париша кĕрсен, патша хрантсуссенĕн пĕр япалине те тивтермен. N. Вĕçен-кайăксене хăйсем вĕлерме мар, хăйсен юлташĕсене те нихăçан та тивтерместчĕç. N. Манне (моего) ан тив, и çынна ан тивтер.

тиверт

понуд. ф. от тиверкеле; касаться (чем). N. Каçхине сивĕ те, пите-куçа шыв та тивертес килмес. N. Алă тивертме. ЧП. Пĕрехçех те эп тивертрĕм сенĕкпе (ударил жену вилами), мĕнле турри турĕ, ай, чун тĕлне. N. Хăранипе ачасем урисене çĕре тивертмесĕр чупнă (бежали во весь дух, не чуя под собою земли). || Попадать (чем). N. Вăл пăшал пит лайăх тивертет. N. Мана тивертмерĕç. В меня не попади. ЧП. Укалчаран тухрăм, ухă ывăтрăм, сăсар йăвăçне тивертрĕм. Мусир. † Пирĕн gичче Кирилле, çитмĕл çĕре хыпар янă, çитмĕл вĕретĕм сăра тунă: çитмĕл курка тыттарас, тет, çитмĕл курка çитмесен, çавра куркапа çаврас, тет. Çавра куркапа çавăрăнмасан, тимĕр куркапа тивертес, тет. || Ударить кнутом. Г. А. Отрыв. Лашаллисем, урапаллисем анса пушăпа виççĕ тивертнĕ, е урапа тенелпе çаклатса иртсе кайнă, çуранлисем виççĕ ура пуçĕпе тапса кайнă. || Задевать. N. Хăйне те хĕçпе тивертнĕ. N. Ӳте япала тивертсен... Орбаш. † Ан тĕкĕн, Тимохха, тивмен çĕртен тивертĕп. (Коршанкă). || Попадать (о пуле и пр.). Юрк. Салтакĕсем ăна курсан: çар пуçлăхне ахăр лешсем тивертрĕç пулĕ, тесе, хăраса ун патне чупса пырса пăхаççĕ. || Вздуть, бить. СТИК. Эс пит иртĕнсе карăн ĕнтĕ, сана тивертмен-ха! Ты уж очень зазнался, тебе еще не попадало на калачи (тебя еще не колотили). Орау. Ачуна лайăх тивертрĕç (побили). || Futuere. N. Лайăх тивертет (de homine d. bene vasato). N. Вăл хĕре тивертнĕ пулĕ эсĕ, ахаль каламастăн пуль. Другое значение этой фразы: хорошо бьет кнутом. || Поразить (чем). N. Иçĕм-çырли йывăççийĕсене пăр çаптарнă, смоква йывăççийĕсене тăм (морозом) тивертнĕ. || Сделать так, чтобы досталось. Сред. Юм. Мĕн çитменнине çитертĕр, тивменнине тиверттĕр, çырлахтăр, аша каçартăр. (Чӳк туса пĕтерсен, ĕлĕк çапла каласа кĕл-тунă, тет). || Зажигать, поджигать, вздувать (огонь). Иногда соединяется сл. „вут’’. Альш. Вĕсем иккен кăмакине тивертсе, улăм чиксе хăварнă (затопили печь; указ. начало действия). БАБ. Йăвăç кăмпине вут тивертрĕ (зажгла), тет те, ман тавра темĕскер кĕлли (какую-то молитву) вуласа çаврăнма тытăнчĕ, тет. N. Эпĕ хăйă тивертсе илтĕм те, тытăнтăм хам тăшмансене ăшалантарма (жечь клопов). N. Хывнине çав вут хĕррине тăкаççĕ; вутне тивертес умĕн, пумилккене пуснă выльăхăн урисене, пуçĕсене çавăлте пăрахса хăвараççĕ. ЧС. Чĕлĕм тивертсен (закуривши) кайран, шăрпăк кутне улăм çине пăрахса хăварнă. КС. Тивертсе илтĕм. Прикурил (у курящего; та же фраза может иметь и др. значение, соответственно различию в значениях основного глагола).

тивĕçтер

понуд. ф. от тивĕç.

тикĕслеттер

понуд. ф. от гл. тикĕсле. N. Тикĕс мар вырăнсене тикĕслеттерес пулать.

тилмĕрт

понуд. ф. от гл. тилмĕр. ЧП. Çак тантăшсе (= тантăшсене) курасшăн икĕ хура куçма тилмĕртрĕм. N. Эсĕ пире çыруран ан тилмĕртер. N. † Тимĕр хапха тĕпĕнче тилмĕртĕпĕр ютсене. Календ. 1903. Суеççĕ юмăç, пуçлăх пек, айван ăса тилмĕртет. Янтик. † Çак тăвансене кĕте-кĕте икĕ хура куçăма тилмĕртрĕм. Изамб. Т. Çак аппапа йыснана курасшăн, икĕ хура куçăма тилмĕртрĕм (т. е. пристально смотрел). Сумч. † Хапха тăпси — тимĕр тăпса, тилмĕртĕпĕр (т. е. тарăхтарăпăр) йыснана. N. Тимĕр хапха витĕр тилмĕртĕпĕр. Ст. Ганьк. † Çичĕ юта тилмĕртĕр, ан чĕнтерĕр çичĕ юта.

тилмĕрттер

вдвойне понуд. ф. от гл. тилмĕр. N. Ĕмĕтленсе пăхакан куçа тилмĕрттерсе ан тăр. НТЧ. Юмăçĕ юри хăйне тилмĕрттересшĕн: пушă мар халĕ, пĕлессе те пĕлместĕп вĕт эпĕ, текелет.

тимĕрлеттер

понуд. ф. от тимĕрле.

типĕттер

понуд. ф. от типĕт. N. Сĕте типĕттерет, тет.

типшĕрт

понуд. ф. от типшĕр. Собр. Сăрт-сăрт тăрăх çӳрерĕмĕр, çĕр-çырлисем шыраса, татам-илем тенĕ чух хĕвел пăхрĕ — типшĕртрĕ. Цив. † Ухрăмах (= улăхрăмах) çӳлĕ ту çине хĕвелпе пиçнĕ çырлашăн. Татамах çием, тенĕ чух хĕвел пăхрĕ, типшĕртрĕ.

тирĕнтер

понуд. ф. от гл. тирĕн.

тиртер

понуд. ф. от гл. тир. N. Сӳспе тиртерсе. N. Йĕппе çип тиртер.

тиркеттер

понуд. ф. от гл. тирке. N. Сочелник тиркеттереççĕ.

тирпейлеттер

понуд. ф. от гл. тирпейле. Кратк. Расск. 7. Пĕçерсе тирпейлеттернĕ те, хăнисем умне кĕрсе лартнă.

тискерлет

понуд. ф. от тискерлен. N. Хура, хăрушă тăвăл пĕлĕчĕсем хĕвеле хупласа илсе çанталăка тискерлетеççĕ.

тулантар

понуд. ф. от тулан.

тутар

(тудар), понуд. фор. от гл. ту. Тимяш. Хĕлле пулсан, аттене макра-макра юртан ту тутарса, çавăнтан ярăнаттăм. N. Ку ĕçе ĕçлеме причак (присяга) тутарса татаççĕ. Сред. Юм. Икĕ сорăх хире-хирĕç тăнă та, пуçĕсемпе тăн-тан! тутарса сĕкĕшеççĕ. Чураль-к. † Саккас тунă сран атти, тутариччен тутарас, тутарсассăн кирлĕ мар. N. Улăм тутаракан çук. Ст. Шаймурз. Пĕрчешет тутарас тесе. || Попросить испортить порчею. Альш. Александр çав пăсташа тутарнă, тет.

тутарттар

вдвойне понуд. ф. от ту. N. Ман туйя çок-ха, туйя тутарттарма ôкçа пар мана. Пимурз. Эпĕ кĕркунне чуссăнкки тутарттармарăм, хулара илĕп тесе. (Тутарттармарăм — обращение к З-ему лицу, но через посредство З-го лица). Альш. Елшелĕнчен пуян Ахванеç çав чӳке тутарттарнăшăн юмăçă укçие пĕр пăт кĕрпе панă, тет. Чăвашсем. 30. Ăна çемйисем çынна систермесĕр пупа кĕл-тутарттарнă, тет те, масарах (все-таки на кладбище же) чикнĕ, тет.

туйăнтар

понуд. ф. от туйăн. N. Пур йăвăра та çăмăллăн туйăнтарса...

туйтар

понуд. ф. от гл. туй. Янш.-Норв. Вăрă-хурахран витсе сыхласа тăр: систерменнине систер, туйтарманнине туйтар (дай заметить. Из моленья).

туянтар

(-дар), понуд. ф. от туян; снабжать. N. Мĕн шыраса çӳретĕр эсир? Кунта сирĕн валли юрăхлă лаша тупаймăр, атя хам патма, хам туянтарса ярăп сире. Альш. Качаки темĕн чухлĕ ылттăн туянтарнă кĕсене. Якейк. Туянтартăм, продал, подарил. Ib. Хăтая лаша туянтартăм тăк туянтартăм, онашкал лаша хамăр ялта çок (нашел ему замечательную лошадь). || Побить, надавать, нахлобучить. КС. Çынна хĕнесессĕн: ăна паян лайăх туянтарчĕç, тиççĕ. Янтик. Хытă туянтарса ячĕç лешне. Здорово нахлобучили ему. КС. Ăна инсе шăмми туянтарас пулать-ха (ударить по затылку), тенĕ.

туйянтар

понуд. ф. от туйян. Сред. Юм. Ак эп сака пĕр лайăх сукна туйянтарам, асăн пĕррĕ: çав топса панăчĕ çакна, тесе. См. туянтар.

тулат

понуд. ф. от гл. тула.

тулаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. тула. КС. Ма эсĕ пирĕн йытта хăвăр йыттупа тулаттартăн. Сĕт-к. Лешеккинчи Микколай ăрам хошшипа тулаттарса пырать çав (мчится во весь дух), аран пăрăнса йолтăм, мана чутах тĕксе ӳкеретчĕ. N. Кунта питĕ тулаттарать.

тулаштар

понуд. ф. от тулаш. СТИК . Çак йытăсене тулаштарар-ха, хăшĕ вăйлăрах.

тулттар

понуд. ф. от тулт.

тулхăрт

понуд. ф. от тулхăр.

тумлат

понуд. ф. от гл. тумла: капать, накапать. Шихаз. Эпир ăна кушак мĕн тумлатса çӳренĕ пулĕ терĕмĕр. Мы думали, что кошка накапала.

тунтар

понуд. ф. от гл. тун. N. Эп сана тунтарăп.

тунсăхлаттар

понуд. ф. от гл. тунсăх. Утар. Мĕншĕн эсĕ мана кăçал питĕ тунсăхлаттартăн (долго заставил ждать письма).

тунтăхтар

понуд. ф. от тунтăх.

туптат

понуд. ф. от тупта, топта. N. Ати вара: эсĕ пире çава туптатса парăн-ши? терĕ. N. Атя çава топтатма.

туптаттар

вдвойне понуд. ф. от гл. тупта.

тураттар

понуд. ф. от гл. тура. Ал. цв. 10. Мана тураттарса ан вĕлерттерсем. Альш. Патша çĕлен пуçĕсене курат та, ăнтан каят, тет. Çавăнтах шыв турттаракана тураттарса пăрахтарат, тет.

турат

понуд. ф. от тура. Ст. Чек. Кăр-кар кĕреплепе тураса ил (наскоро скреби).

туртăнтар

понуд. ф. от гл. туртăн. Утăм. Ман шухăшăм çаксене манаймасть инçетри пурнăçра, туртăнтарать сан енне.

турткалантар

понуд. ф. от турткалан. ГТТ. Питне-куçне темĕскерле турткалантарса илчĕ те, эпир чăтаймасăр кулса ятăмăр.

турттар

понуд. ф. от гл. турт; возить. N. Турттар (не людей), но: кунĕпе вилнĕ (или: вилĕ) çын (или просто: виле) турттарап. Якейк. Паршăпа тырă торттараççĕ. На баржах возят хлеб. Ib. Проххотпа çын торттараççĕ. На пароходах возят народ. СПВВ. НН. Тăвар турттарма кайнă тени — вилнĕ, тенĕ сăмах. Вăл нумай пулат тăвар тиеме кайнă тени — вăл вилни нумай пулат, тенĕ сăмах. N. Йывăççисене каскаласа пурне те яла турттарнă. ЧС. Хăй ытла мăнтăрах та марччĕ те, çапах хăй туртас ăлава ытти лашасене турттармастьчĕ (лошадь). Регули 349. Вăлсам мана лашана торттарса килнĕ. N. Вăл тавар турттарса килчĕ. N. Кам сана кĕлтӳне турттарса пачĕ? Кам сана уттуна киле турттарса пачĕ? Пур йывăр япаласене кам çине хурса кӳрсе килтĕн? N. Тырă вырса пĕтерсен, тапратаççĕ вĕсем кĕлтесем турттарма. N. Вĕсем пек крапаллă коляскăна кулĕнеççĕ те, çынсене лартса турттарса çӳреççĕ. || Обтягивать, натягивать, шиновать (колеса). N. Урапана малтине шина турттарăр. Сред. Юм. Орапана торттарасчĕ. Кан. Куçĕсене тутăрпа урлă турттарса çыхса çуреççĕ. || Покрыть (шубу). N. Эпĕ кĕрĕке пуставпа тул турттартăм. || Взвешивать, вешать. Чув. Календ. Эпĕ кайран шăрчăкĕпеле кăткине турттарса пăхрăм та, шăрчăкĕ кăткинчен 60 хут йывăр пулчĕ. N. Турттарса кĕр. Орау. Эпĕ паян хама-хам турттарса пăхрăм та, тăватă пăт лапах туртрăм. N. Пассажра темскерле тараса çинче хама-хам турттарса пăхрăм та, пилĕк пăт туртрăм! Ах тамаша, эп хама ун чул туртимастăп пуль тесеччĕ. || Тянуть, заставить тянуть. Яргуньк. Улăх хăмли ума пак, ура хырăмĕнчен турттарать.

тута тутар

понуд. ф. от тота ту. Собр. Юрĕк хăй амăшне тăтăшах тута тутаратьчĕ, тет.

тутăхтар

понуд. ф. от тутăх.

тухтар

понуд. ф. от гл. тух. || СЧЧ. Тӳклесе чарăнсан, çынсене чашкисене пурне те икĕ йĕрке лартса тухтараççĕ (заставляют ставить). О заступл. Арăма хăй патне илсе тухтарнă.

тӳкет

понуд. ф. от неупотр. гл. тӳке.

тӳлеттер

понуд. ф. от тӳле. Собр. Тĕкĕнчен тӳлеттер, кирлĕ марринчен самăрт. (Моленье). См. Магн. М. 53.

тӳнтерттер

понуд. ф. от _тӳнтер.

тӳнклеттер

понуд. ф. от тӳнклет; бить. КС. Паян туйра пĕр мăн параппана кунĕпех тӳнклеттерчĕç. СТИК. Сӳс тĕвеççĕ пулĕ, пит тӳнклеттереççĕ. Ib. Хӳмене пĕрене пуçĕпе тӳнклеттереççĕ. (Звук, производимый бревном, если ударить о стену). Ib. Пуçран çав тĕрлĕ тӳнклеттерме юрать-и!

туплеттер

понуд. ф. от тӳплет. Çĕнтерчĕ 36. Хапхана тата хытăрах тӳплеттерсе шаккани, йăтă тапăнса вĕрни илтĕнет. Сред. Юм. Такам, пĕри чӳрече анинчен тӳплеттерсе иртсе кайрĕ. Ib. Кам та полса чӳрече омĕнчен пысăк çын чупса иртсе кайсан: туплеттерсе иртсе карĕ, теççĕ. КС. Тӳплеттерсе килет. Звучно шагает (по земле).

тӳремлентер

понуд. ф. от тӳремлен.

тӳрлентер

понуд. ф. от тӳрлен. Собр. Хуçи: тӳркĕлли çилентерсен, урине шыçтарса вара виличченех тӳрлентермест, тет,

тӳстер

понуд. ф. от гл. тӳс. ПВЧ 125. Саманасем йăвăр та, пуç çамрăк, епле тӳстерем-ши те пуçăма?

тăвтар

(ты̆вдар), понуд. ф. от гл. тăв. N. Тăхăрвун сакăр тенкĕлĕх тăвтарчĕ. Наказала на 98 руб.

тăварлаттар

понуд. ф. от гл. тăварла.

тăвăрлантар

понуд. ф. от тăвăрлан. N. Тӳсме çук асаплантарса, тăвăрлантарса тăрать мана.

тăвăрлат

понуд. ф. от гл. тăвăрла. Сĕт-к. Эс пĕчченех пӳрте тăвăрлатăн. Говорят: 1) если кто во время работы расбрасывается по воей избе; 2) если чье-либо присутствие в семье тягостно, угнетающе действует на членов семьи.

тăккалантар

понуд. ф. от тăккалан. N. Сирĕншĕн ĕçленĕ чух эпĕ ытти ушкăнсене тăккалантарса тăранса пурăнтăм.

тăктар

(ты̆ктар), понуд. ф. от гл. тăк. Ст. Яха-к. Хайхи алтăр çинчи апатсене кил-карти хапха юпи кутне пĕр çынна кăларса тăктараççĕ.

тăкăлтар

понуд. ф. от тăкăл. || В перен. зн. СПВВ. ФИ. Тăкăлтарни — темĕн пек вирлĕ сăмахсемпе вăрçса хăртни. Ст. Чек. Мĕн пур хурлантармаллн сăмаха каламасăр хăварман. Ib. Вăт çавăнпа вăрăç тăкăлтарчĕ сана.

тăкăртаттар

понуд. ф. от тăкăрт. N. Тăкăркаттар, ехать по легкому месту.

тăкăскăлантар

(-дар), понуд. ф. от тăкăскăлан. Сред. Юм. Чей çине крепкă водкă тăмлатса ĕçсен, шăла тăкăскăлантарса ярать (зубы смягчаются и начинают задевать одни за другие). Вишн. 69. Çăвар ăшчиккине тăкăскăлантаракан шыв. Сред. Юм. Турăха пит тăкăскăлантарса янă, çиме аван мар.

тăкăслантар

понуд. ф. от тăкăслан; сводить (напр., во рту, о ягодах черемухи).

тăкăштаттар

понуд. ф. от тăкăштат. Сред. Юм. Орине çĕклеймесĕр тăкăштаттарса отакан çынна тăкăшти теççĕ.

тăллантар

понуд. ф. от тăллан. Альш. Лаша атнă = вĕренĕпе урисене тăллантарса пĕтернĕ.

тăлпалантар

понуд. ф. от тăлпалан. || Оттаскать за волосы. Ишмекеево. Ай-ай, тăлпалантарчĕ те! Ну и оттаскал он его (за волосы)!

тăлпалаттар

понуд. ф. от гл. тăлпала.

тăмалантар

понуд. ф. от тăмалан.

тăнкăлтаттар

понуд. ф. от тăнкăлтат. КС. Тăнкăлтаттар кĕслене (= кала, играй). Тюрл. Тăнкăлтаттарса (или тонкăлтаттарса) çавăтса карĕ (потащил).

тăпăртаттар

понуд. ф. от тăпăртат. СТИК. Авăна саккăрăн тăпăртаттарса çапаççĕ. (Подр. звуку, который слышится при молотьбе).

тăрлаттар

понуд. ф. от тăрлат. Сред. Юм. Пирĕн тĕлтен лашапа тăрлаттарса çиç иртсе кайрĕ. (Стук при проезде на лошади). || О жаворонках. N. Тăррисем çӳлте вĕçмен пекех тăрлаттарса тăраççĕ: пăр тапраннă, пăр тапраннă, теççĕ. || Пробирать, дать нагоняй. N. Эпĕ лайăх тăрлаттартăм. Я его хорошо отчитал.

тăраткалантар

понуд. ф. от тăраткалан.

тăрăлтар

понуд. ф. от гл. тăрăл. Календ. 1906. Шывĕ сивĕнсен, ăна тăрăлтарса илеççĕ.

тăрăслаттар

понуд. ф. от тăрăслат.; сильно топнуть, ударить. КС. Урипе çĕре тăрăслаттарчĕ (топнул сильно). Тăрăслаттарса сикеççĕ (молодые животные).

тăрăштар

понуд. ф. от гл. тăрăш. Орау. Пит тăрăшан-çке, ачам! — Тăрăштараççĕ кунта! N. Тата пĕрер керепенке çу пĕрле яраймăр-и, çавсене тăрăштарса яма тăрăшăр. N. Çавна тăрăштарса яччăр.

тăрмалантар

понуд. ф. от гл. тăрмалан.

тăрмалаттар

понуд. ф. от гл. тăрмала.

тăрслаттар

понуд. ф. от тăрслат. || Сильно бодать. Чăв. юм. 1919, 26. Унччен те пулмин, мăйракисемпе, капана йăвантарас тесе, тăрслаттарма тытăнчĕç. || Твердо шагать. ТХКА 27. Çиленсессĕн, ман Тăхтапи урисене тăрслаттарса утса çӳрет вара.

тăртлаттар

понуд. ф. от тăртлат.

тăртантар

понуд. ф. от гл. тăртан. СПВВ. Тăртантарас — кăшăт пăсăласран пĕçерес. Пыршă тăртантарас, теççĕ.

тăстар

понуд. ф. от гл. тăс, тянуть (при пении).

хайăрттар

понуд. ф. от гл. хайăр.

хавталантар

понуд. ф. от хавталан. См. халлантар. СПВВ.