Поиск: шăрчăк - Словарь чувашского языка

Словарь чувашского языка

сверчок, кузнечик, стрекоза, саранча. Кипек. Шăрчăк — стрекоза, летает над водой. N. Шăрчăк авăтсан, ăшă пулат, теççĕ. Орау. Сахачĕ шăрчăк пек алтать. Ала. 108. Шăрчăк мăян çисен, тырă полмасть, теççĕ. N. Ял-ялĕнчи хĕрĕсем шăрчăк çивĕ çырла пек. Изамб. Т. Шăрчăк — кукăр уралă çын. || Сердитый, злопамятный, кто дерется из-за пустяков, щепетильный. Алдиар. В. Олг. Онашкал шăрчăк çын çок (коштан, всюду лезет). Б. Олг. Шăрчăк — кутăн çын. СПВВ. Шăрчăк çын — шăрчах çын. СПВВ. МС. Ятлаçнă чухне: эсĕ ай-ай пит шăрчăк, теççĕ. Якейк. Амăшĕ ачи кĕпине сапланă чох çип пĕр çĕре похăна-похăна ларсан калат: пăх-жа, эс епле шăрчăк, сан кĕпӳне сапламалла та мар, тет. КС. Шăрчăк, скоро сердящийся и зачиняющий драку или ссору. N. Шăрчăк — çиллес. Йӳç такăнт. 10. Кĕтерук (Ухвинене). Тавай ял шăрчăккине ярар. Ib. 57. Çитменнине тата шăрчăка вĕренеççĕ. Янш.-Норв. Ун пек чухне вара лаша мĕнле пынă çапла каяс пулать, шăрчăк пеккисем çул çинчен пăрăнса анчах юлччăр.

особый род мотушки ниток, крестообразное наматывание ниток на веретенно при пряже. В. Олг. Толст. Çав пар карнă хашака шăрчăк теççĕ. Петрунка. Шăрчăк çиппи — хура çип, шăрчăклама час пулмас. Хурамал. Вăрăм çипе пӳрнесемпе шăрчăк турăм (чăркарăм). Н. Седяк. Шăрчăк — алă çине çип чăркани. СТИК. Вăл шăрчăк хывса авăрлат. Она прядет, наматывая отдельно на веретено в нескольких местах. Сред. Юм. Кĕнчеле арланă чохне йĕке çине пăртак арлаççĕ те, тепĕр хут ал çине шăрчăк хорса, ал çинчен еке çине хытарса çăмхалаççĕ. Питушк. Шăрчăк — йĕке çине çăмхалани. Ib. Шăрчăк сӳтмелле тавлашаççĕ. Хăшĕ кая юлаканне пуçран шаклатать; „каска айне пултăн!“ тесе. Городище. Шăрчăк акă мĕн вăл. Йĕкене авăрласа тултарсан, тата нумайрах çип кӳртес тесе, урăх йĕкепе пĕчĕкçен авăрласа тултараççĕ. Сăмахран, Альтя виç шăрчăк авăрланă, теççĕ. Чăв. к. Шарчăк — пĕр татăк кустарса хунă çип е ука. Ст. Чек. Шăрчăк ука шăрчăклă пулат. Чăв. к. Саккаслатса çӳçме кастартăм, çинчен шăрчăк ука кустартăм. СПВВ. Урам урлă каçнă чух ылттăн ука шăрчăкĕ эпĕ тупрăм. Тайба-Т. Тăри тăрса вĕçрĕ куртăр а, утăрсе утланса чупрăр-а; çакă ял хĕр-сăри килчĕ — куртăр-а, ĕçĕрсе пăрахса чупрăр-а, шăрчăкăрсе татса ырăр-а. Ст. Чек. Кĕрӳ ларакансем шăрчăк татнă, кăчухне кĕр çĕкленĕ, теççĕ.

См. также:

шăрттан шарик шăртти шăртти-шартти шăрха « шăрчăк » шăрчăк кайăк шăрчăк курăкĕ шăрчăк пĕççиллĕ орапа шăрчăк пĕçлĕ урапа шăрчăк урапа