Поиск: пас

Чувашско-русский словарь (1982)

I.
иней, изморозь
пас пĕрчисем — крупинки инея
Палан йывăçне пас тытнă. (Ĕне мăйраки). — загадка Ветки калины покрылись инеем. (Рога коровы).

II.
паз
пас кăлар — вырезать, сделать пазы
пас ту — вырезать, сделать пазы

III. спорт.
пас (мечĕк пани)
тĕрĕс пас — точный пас
пас пар — дать пас

Никольскийĕн чăвашла-вырăсла словарĕ

иней
изморозь
пасар — индеветь
сухал пасарнă — борода заиндевела

Словарь чувашского языка

басы (у гармонии). Чертаг.

паз. Персирл. Пас ăшăх полнă, çанпа сивĕ полать. МПП. Пас, шпунт, в который входит гребень при сплачивании досок или брусьев. Сред. Юм. Пас тесе, пĕрене айне тепĕр пĕрене çинче лайăх вырттăр тесе, варак туса чăтланине калаççĕ. Чертаг. Пас туса тухна = ыраласа тухнă. Ст. Чек. Пас кăларас.

вага; бревно, употребляемое для подьема, напр. целого строения с угла или со стороны. Тюрл. Паспа айĕнчен чиксессĕн, поссассăн, хоралтă кĕтесси çӳлелле çĕкленет.

изморозь, иней. МПП. Питушк. Пас çуса тăрать. Пшкрт: jӳз΄э пас тыды̆нза (иней). В. Олг. Йӳçе пас тытса. N. Пас тытса пĕр уйăх тăчĕ, çортăри полмаç поль, теççĕ. N. Конта нумай полать пас тытнă. Чув. пр. о пог. 316. Хĕлле пас тытсан, тырă лайăх пулать. Если зимою много инея, будет урожай хлеба. Скотолеч. 9. Пас тытнă вăхăтра курăк çине ярсан.. Если пустить скот на траву, когда на ней лежит иней... Çутт. 77. Хĕлле вара вăл шăтăксене шапшур пас тытса лартать. Богдашк. † Хура вăрман ларать паспала. С. Дув. † Хура вăрмансене пас тытнă, епле кĕрĕпĕр-ши пас çине. Альш. † Улма йывăç пас кăна, турачĕсем вак кăна. Ib. Вăрман çине пас тытнă. Юрк. † Чӳречĕрсем çине пас тытнă, шăпчăкпа шăрчăкăн йĕрĕ пур. ЧП. Хăмăш тăррисене пас тытнă. N. Йывăçсем çине пас тытать. Ст. Чек. † Хура вăрман çине, ай пас ларнă. Чураль-к. † Хура вăрмана пас тытать, хĕвел пăхать, ирĕлтерет.

то же, что паш. Орау. Пас-пурне, паса тирек, ӳте тирек, ярăм ярак, кăчи папак.

Русско-чувашский словарь (1971)

м. в знач. сказ. 1. пас!, вылямастăп! (карт вăййинче); 2. перен. разг. ĕç тума пултарайманни, килĕшменни; я пас манран пулмасть.

м. спорт. пас, мечĕк пани; точный пас в угол мечĕке шăп кĕтесе пани.

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

«иней», «изморозь»; пасар «индеветь», «покрываться инеем»; тат. бәс, башк. бәç «иней»; тат., башк. бәçлән, бәçәр «покрываться инеем».

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

рычак. Ухливан вутăш чĕппи кӳлле кĕрсе кайсанах пĕр паспа (рычакпа) пысăк чул хайăрса кăларать те ун вырăнĕнчи шăтăк çине шлепкине тӳпине шăтарса лартать [Тăхти 1988:304].

См. также:

паршиветь паршивый паршшĕл парыш « пас » пасăк пасăпка пасăр пасăртанпа пасăртаньăпак