Поиск: сăрă

Чувашско-русский словарь (1982)

I. (сăр)

1.
краска и краски
акварель сăрă — акварельные краски
çуллă сăрă — масляные краски
урай сăрри — краска для пола
пер банка сăрă — банка красок
сăрăă шĕвет — разводить краску
çуллă сăрăпа ӳкернĕ — картина картина, написанная маслом
сăрă кайнă — краска сошла
Хĕлле те çулла та пĕр сăрă. (Хырпа чăрăш). — загадка Зимой и летом — одним цветом. (Ель и сосна).

2.
краска (на лице), румянец
питĕнче пĕр сăрă та çук — в лице ни кровинки

II. (сăр)

1.
трутень

трутневый
сăрă хурт — трутень
сăрă амăшĕ — трутневая матка
сăрă хурт пек пурăн — жить как трутень, трутнем, паразитировать

2. диал.
шмель

III.

серый
çутă сăрă — светлосерый
хура сăрă — темно-серый
сăрă костюм — серый костюм
сăрă лаша — лошадь серой мăсти
Хĕлле шурă, çулла сăрă. (Мулкач). — загадка Зимой белый, а летом серый. (Заяц).

Никольскийĕн чăвашла-вырăсла словарĕ

серый, голубой, сивый, саврасый.

168 стр.

Словарь чувашского языка

(сы̆ры̆, сŏрŏ), трутень (пчела). Календ. 1906. Сăр хурт çăмарти тăвакан амана сăрра кайнă ама теççĕ. || Большое крылатое насекомое, черное, блестящее (без надкрылий) живет, напр., в дуплах строений, жужжит (сĕрлет) на подобие шмеля, но голос ниже. Сред. Юм.

(сы̆ры̆, сŏрŏ), назв. реки, Сура. БАБ. Атăл урлă, Сăрă урлă çак ачана вĕрме, сурма ылттăн шăллă, кĕмĕл çӳçлĕ юмăç-карчăк килнĕ, вĕрет, сурат: тух куç! (Заклинание). Регули 1317. Сăрăн шу аслă мар. Питушк. Сăрă хĕрри татăлнă, варри анчах тытса тăрать, каçма юрамасть. См. сăр.

(сы̆ры̆), краска. Питушк. Сред. Юм. Сăрри кайнă. Слиняла краска. См. сăр.

(сы̆ры̆, сŏрŏ), серый. Т. II. Загадки. Хĕлле шурă, çулла сăрă. (Мулкач. Изимб. Т. Сăрă кушак (но здесь не говорят: сăрă лаша, а кăвак лаша. Какая разница между сăрă сурăх и кăвак сурăх?) Альш. Ку чăвашăн сăрă куç та хура куç, пур чакăр куçли те, анчах каллах сахал-тăр вăл. N. Сăрă шăлавар, сăрă карттус. N. Сăрă тутăр. См. карта. || Какая-то (серая) масть лошади. Шумерля. СПВВ. Сăрă лаша. Сред. Юм. Сăрă лаша, той же масти, что сăрă кôшак.

Чувашско-татарский словарь (1994)

буяу (краска)

соры (серый)

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

сăрă хурт «трутень»; тат. соры корт, башк. hopo корт «трутень» (букв. «серая пчела»). От сăрă (см.).

Чувашско-русский словарь под ред. В.Г. Егорова (1935)

см. Сăр

См. также:

сăр-сăр сăр-сухан сăр-хурт Сăр-шыв « сăрă » Сăрă ăсти сăрă çĕр шапи Сăрă çырми сăрă амăшĕ сăрă арлан