Поиск: хам

Введите слово для поиска

Область поиска:

Чувашско-русский словарь (1982)

I. мест.
личн. возвр.


1.
я сам
хам тĕллĕн — самостоятельно, я один, без постороннего вмешательства
хам çыртăм куна — я написал это сам
хамшăн хам тăрăшатăп — я сам за себя стараюсь
хамăнне хам пĕлетĕп — я сам знаю, что делать
2.
мой, свой, собственный
хам ĕмĕрте — на своем, на моем веку
хамăн ĕмĕрте — на своем, на моем веку
хам куçпа хам куртăм — я видал собственными глазами
II.
подражание лаю собаки,
гав
йытă хам! терĕ — собака гавкнула

Словарь чувашского языка

я сам, себя. N. Çăмарта укçине ху илетĕн пулĕ вĕт, инке? тетĕп.— Хам илетĕп те, тет. N. Мĕн шыраса çӳретĕн, пуп? — тесе ыйтрĕ, тет, татах пупран.— Тарçă шыраса çӳретĕп, тесе каларĕ, тет пупĕ.— Тарçă хамах пулатăп, тесе каларĕ, тет, леш çынни. А.-п. й. 60. Тарçă-тĕрçĕ хам пулам? N. Ху килмесен, хамах кайса килес пулĕ, N. Эпĕ хам та хам мар, питĕ вăйсăрланса карăм. Кан. Хама качча илетĕп, терĕ те, илмерĕ. НР. † Ял-ял тăрăх хам карăм та сарă, хĕрсем шыраса. По деревням я ходил, искал русых девушек. А.-п. й. 4. Хам пĕчченех тытрăм та çĕклерĕм хутăм. Оп. ис. ч. II. Сана çиме кирлĕ пулсан, хам кӳрсе тăрăп. Если тебе будет нужна пища, я буду приносить (ее) сам. А.-п. й. 4. Хампа пĕрле пурăнма тус шырама,— тет лешĕ. Ib. 6. Мулкач ку сăмаха илтет те, хама та тытса ан çитĕрччĕ ку тесе, йăлт кăна курăнать. || Мой, свой. Сред. Юм. Эп хам сехете Хосантипе пăхса ятăм. Свои часы я проверил с казанскими часами. N. Ман хам ăс хама пурăнма çитет. N. Хам атă мар-ха. Не больно мои сапоги-то. N. Эп хам укçана çухатрăм.

Русско-чувашский словарь

сущ.муж., хамка жен.
сĕмсĕр, путсĕр, этепсĕр, сĕмсĕркке, путсĕркке; Не будь хамом! Путсĕр ан пул ĕнтĕ!

Русско-чувашский словарь (1972)

путсĕр, усал çын, çынна хисеплемен çын.

Русско-чувашский словарь (1971)

м. бран. намăссăр, сĕмсĕр, путсĕр.

Чувашско-татарский словарь (1994)

үзем

Чувашско-эсперантский словарь

[ĥam/ĥu/ĥoj/ĥov]
mem, sia, via, lie, ŝia
эп(ĕ) хам — mi mem
хам тĕллĕн — memstare
хам(ăн) пурнăçра — en mia vivo
эп(ĕ) ăна хам кăмăлпа турăм — mi tion faris propravole
хам ăссăн — laŭ mia kompreno
хама хам тарăхатăп — mi koleras kontraŭ mi mem
(эсĕ) ху — vi mem
хăвна ху пĕлетĕн — vi mem vin konas
хăй — li (ŝi) mem
хăех (хăйех) — li (ŝi) mem
вăл хăех пурне те тăвать — li (ŝi) mem ĉion faros
хăйне майлă /евĕрлĕ — siaspeca, originala
хăй тĕллĕн вĕреннĕ çын — memlernulo
хăйне хăй сыхлани — memgardo
хăй ирĕккĕн — propravole, laŭ sia emo

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

«я сам»; ху (хăв) «ты сам»; хăй «он сам»; хамăр «мы сами», хăвăр «вы сами», хăйсем «они сами»; в тюркских языках нет соответствующего родственного слова; абхаз, хам «голова»; ха-у «ты»; в косвенных падежах «себя»...; бур.-монг. ӧӧhen «сам», перс. hӓм-ан «тот самый». Могло образоваться и от местоимения хай «тот самый», «упомянутый» + мин (ман) «я» = «упомянутый — это я».

См. также:

хальхаççăн хальхи хальхи анне хальхинче « хам » хам анча хам ирĕкĕн хам пуç тĕлĕшĕн хам тĕллĕн хам тенĕ çын

хам
Свойства слова не указаны
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org