Поиск: тĕркеле

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
сворачивать, свертывать, скатывать
тирпейлĕ тĕркеленĕ кавир — аккуратно скатанный ковер

2.
связывать, увязывать, упаковывать, завертывать
кĕнекесене тĕркеле — связать книги

3.
комкать, мять, трепать
кĕпене тĕркеле — измять рубашку
тĕркелесе чик — скомкав, засунуть куда-л.
ача хумханнипе карттусне тĕркелеме пуçларĕ — от волнения мальчик начал мять фуражку

тĕркелентер

то же, что тĕркеле 3.

тĕрке

II.
то же, что тĕркеле 3.

Словарь чувашского языка

тĕркеле

завертывать, свертывать. СПВВ. Сред. Юм. Тĕркелесе чик чипертерех. Хорошенько сверни и положи (напр., материю). Орау. Çăварне тĕркелесе хыпрĕ. Набил в рот (пищу). Абыз. Йăван часрах кăмакана тĕркелесе чикрĕ, тит те, питлĕхне хупрĕ, тит. Орау. Хиртисем улăма кĕлте пек, кĕлте пек туса кăмакана тĕркелесе чикеççĕ. Яргуньк. Карчăк кĕлете кайсан, старик пӳрте кĕчĕ, тет те, çăварне икерчĕ тĕркелесе чиккĕр, тет. Букв. 1908. Вăл асаттене хирĕç тăчĕ те, сĕксе йăвантарса ячĕ, хăй айне тĕркелесе чикрĕ. || Измять (платье).

Русско-чувашский словарь

завернуть

глаг. сов.
1. (син. упаковать; ант. развернуть) чĕрке, тĕркеле, сыр; завернуть книги в бумагу кĕнекесене хутпа тĕркеле; ребёнок завёрнут в одеяло ачана утиялпа чĕркенĕ
2. что (син. закрыть) хуп, хытар, пăрса ларт; завернуть кран крана пăрса ларт
3. пăр, çавăр; пăрăн, çавăрăн; завернуть вправо сылтăмалла пăрăн
4. (син. зайти) кĕрсе тух; по пути мы завернули в магазин çула май эпир магазина кĕрсе тухрăмăр ♦ завернуть рукава çанна тавăр

комкать

глаг. несов. (син. мять)
лӳчĕрке, лутăрка, тĕркеле, чăмаккала; комкать в руках платок тутăра алăпа лӳчĕрке ♦ комкать рассказ çыхăнусăр каласа пар

Русско-чувашский словарь (1972)

скатать

что сов., скатывать несов. 1. тĕрке, тĕркеле, тĕрке туса хур; скатать холст пире тĕркелесе хур; 2. йӑвăла, йӑвăласа ту (кӑҫат).

Русско-чувашский словарь (1971)

измять

сов. что лутăрка, лӳчĕрке, тĕркеле, мутала; измять платье кĕпене лӳчĕрке.

комкать

несов. что 1. лутăрка, тĕркеле; комкать платок тутăра лутăрка; 2. перен. разг. васкаса.., хыпаланса..; комкать рассказ хыпаланса кала, хыпаланса çыр (калав).

скатать

сов. что 1. тĕркеле, чĕрке; скатать рукопись в трубку алçырăвне тĕрке туса хур; 2. (катая, слепить) йăвала, йăвантар; скатать снег юр йăвантар; 3. разг. (свалять) йăвала, кĕççелентер, пус.

скомкать

сов. что 1. лӳчĕрке, лӳчĕркесе пĕтер (е тăк), тĕркеле, тĕркелесе пĕтер (е тăк), тĕр; 2. разг. (наспех докончить; испортить спешкой) васкавлăн вĕçле, хыпаланса туса пĕтер; васкаса (е хыпаланса) пăсса пăрах; скомкать речь хыпаланса каласа пĕтер.

смять

сов. 1. что лутăрка, лӳчĕрке, тĕркеле; смять платье кĕпене лутăркаса пĕтер; 2. что (пригнуть, притоптать) тапта, таптаса лапчăт, тĕшĕр, çĕмĕр; смять траву курăка тапта; 3. кого-что (расстроить ряды, сломить сопротивление) çĕнтер, парăнтар, аркатса (е тустарса, çĕмĕрсе) тăк; смять противника тăшмана аркатса тăк; 4. кого-что, перен. (сломить душевные силы) хуç; ◇ смять лён йĕтĕн тылла; смять глину тăм çемçет (çăрса).

Неологический словарь чувашского языка

лучăрка

п.в. Лӳчĕрке, лутăрка; тĕркеле, лапчăт. Беляев пирус тĕпне атă кĕллипе пусса лучăркарĕ. А.Артемьев, 1970, 83 с. Ывăлне çак самантра лучăркаса хурас килчĕ унăн. В.Алендей, 1986, 260 с. Вĕсене сăлтав пар çеç, ... пире нимĕн юлми таптаса, лучăркаса тăкма хатĕр. М.Юхма, 1990, 403 с. Кайран конфоркăсене типĕ çĕтĕкпе е лучăрканă хаçатпа сăтăрăр. ХС, 1999, 24 /, 4 с. — ЧВС, 1961, 217 с.; Егоров, 1954, 107 с.~~

См. также:

тĕркĕштер тĕркĕшӳ тĕркĕшӳллĕ тĕрке « тĕркеле » тĕркелен тĕркелентер тĕркем тĕркен тĕркеш